Linux Mint 21.x installeren naast Windows: maak uw computer tweevoudig opstartbaar


Terug naar de thuispagina


Inhoud van deze pagina:

Handleiding voor installeren: zo installeert u Linux Mint 21.x makkelijk naast Windows

Windows hoeft niet weg, als u Linux Mint 21.x installeert! Het is handig om uw computer tweevoudig opstartbaar te maken (dual boot). Zo kunt u na het aanzetten van uw computer, in een opstartmenu kiezen wat u wilt starten: Mint of Windows. Zeker als u net met Linux begint, is dit beslist het beste.

Het is gelukkig makkelijk om dit te doen, als u de volgende stappen volgt.

Lees de installatietips

1. Lees voordat u begint, deze 12 installatietips even door. Sla dit niet over! Er staan belangrijke dingen in.

De belangrijkste twee tips zijn:

a. maak vooraf kopieën van uw documenten, foto's, muziek en dergelijke, op een extern medium zoals een DVD of een externe harde schijf;

b. vereenvoudig uw apparatuur zoveel mogelijk tijdens de installatie: dus verbind alleen toetsenbord, muis en beeldscherm met uw computer. Andere randapparatuur kunt u na de installatie weer met de computer verbinden.

Laat Windows een schijfcontrole uitvoeren

2. Doe eerst even een schijfcontrole binnen Windows.

Let op: defragmentatie is niet nodig! Dat scheelt gelukkig heel wat tijd....

Het schijfcontrole-gereedschapje van Windows 7 is als volgt bereikbaar: Hoofdmenu - klik op Computer - klik op Lokale schijf (C:) - klik op Eigenschappen - tabblad Extra - Foutcontrole - klik op Nu controleren...

Vink alleen de bovenste optie aan:
Fouten in het bestandssysteem automatisch corrigeren

Klik op Starten.

Zie onderstaande schermafdruk (klik op het plaatje voor een vergroting):


In Windows XP ziet dit plaatje er iets anders uit, maar het verschilt niet wezenlijk.

Windows zal nu aangeven, dat hij een herstart nodig heeft om de schijfcontrole uit te voeren. Doe daarom een herstart. Tijdens de herstart doet Windows een schijfcontrole met CHKDSK.

Sluit nu uw computer volledig af.

Belangrijk: de volgende stap, stap 3, is alleen noodzakelijk voor computers met Windows 8.x of 10. Als u een oudere Windows heeft, sla stap 3 dan over en ga door met stap 4.

Alleen Windows 10 en 11: wijzig een aantal instellingen

3. Als u Windows 10 of 11 hebt, dan moet u een paar instellingen wijzigen voordat u Linux Mint ernaast kunt installeren. Hoe u dat kunt doen, leest u hier.

Zorg voor (tijdelijk?) bedraad internet

4. Dus ook al heeft uw computer normaal gesproken draadloos internet, prik hem dan toch tijdelijk even aan een netwerkkabel.

Dat scheelt een hoop gedoe achteraf, want zo krijgt u bij de installatie al de volledige Nederlandse taalpakketten mee, plus enkele veiligheidsupdates.

Bovendien kunt u Mint tijdens de installatie eventuele ontbrekende stuurprogramma's laten binnenhalen, bijvoorbeeld voor uw draadloze kaart.

Leg uw laptop aan de oplader

5. Hebt u een laptop? Leg hem dan aan de oplader, zodat u kunt installeren terwijl de laptop netstroom gebruikt.

Wat u beslist niet wil, is een laptop waarvan de accu leegraakt tijdens het installeren van een besturingssysteem...

Het eigenlijke installeren

6. Start uw computer op vanaf de DVD van Mint, of vanaf een USB-geheugenstaafje met Mint erop (staan de BIOS-instellingen goed?). Mint start dan automatisch in een veilige "uitprobeersessie".

In deze uitprobeersessie kunt u de installatie beginnen via de desbetreffende snelkoppeling op het bureaublad. Doe dit pas nadat u even hebt gestoeid met Mint, om te zien of alles goed werkt.

Let op: Mint is in de uitprobeersessie nog geheel Engelstalig! Dat komt bij de installatie alsnog goed, omdat u dan automatisch de ontbrekende Nederlandse taalpakketten binnenhaalt via het internet.

Het installatieprogramma begint met het stellen van een aantal vragen aan u. Pas na het kiezen van de schijfindeling, begint het echte installeren. U wordt dus niet "overvallen".

In het begin krijgt u dit keuzescherm te zien (klik op de afbeelding om haar te vergroten):


Vink de aangeboden optie aan, want de multimedia-ondersteuning die u daarmee krijgt, hebt u beslist nodig. Klik daarna op de knop Verder.

Let op: het is mogelijk dat u in dat keuzescherm ook een aanvinkvakje ziet om Secure Boot mee uit te schakelen. Het is echter uiteindelijk makkelijker om Secure Boot zelf uit te zetten in de instellingen van uw BIOS / UEFI.

Want als u de uitschakeloptie in dit scherm aanvinkt, moet u straks door wat irritante hoepels springen om de installatie te kunnen voortzetten. Onzin als: "tik de vierde en zesde letter van uw uitschakelwachtwoord in".

Breek de installatie in dat geval dus liever af en schakel Secure Boot zelf uit, in het instellingenscherm van uw BIOS / UEFI. Daarna kunt u de installatie van Linux Mint opnieuw aanvangen.

Vervolgens kiest u voor Installeer Linux Mint naast Windows (soms staat er: Installeer Linux Mint naast Windows Boot Manager), zodat uw Windows behouden blijft.

Dat keuzescherm ziet er als volgt uit (klik op de afbeelding om haar te vergroten):


Let op: als u nog niet zoveel ervaring hebt met Linux, vink dan in elk geval niet de LVM-optie aan bij de Geavanceerde functies! Dat is namelijk een zeer ingrijpende optie die alleen is bedoeld voor ervaren Linuxgebruikers. Voor mensen met weinig Linuxervaring kan die een hoop problemen veroorzaken....

De versleuteling-optie (encrypt) kunt u beter alleen dan inschakelen wanneer die een duidelijk voordeel biedt, bijvoorbeeld op een computer die soms uw huis verlaat en waar gevoelige informatie op staat (zoals de laptop die u meeneemt naar uw werk).

Maar schakel hem bijvoorbeeld niet in op de bureaucomputer die uw woning nooit uitkomt, en die alleen wordt gebruikt door u en uw gezinsleden.

Het nadeel van versleuteling is, dat u nooit meer bij uw belangrijke bestanden kunt als u bijvoorbeeld uw wachtwoord vergeten bent. Versleuteling is een zeer krachtig instrument. Het loont de moeite om daar voorzichtig mee om te gaan.

Klik op de knop Verder.

Let op: krijgt u niet de keuze aangeboden om Windows te behouden en Mint ernaast te zetten? Een mogelijke oplossing vindt u hier.

Schijfindeling

6.1. Eén van de laatste vragen van het installatieprogramma, zal een schijfindelingsvoorstel zijn. Het installatieprogramma zal namelijk aan u voorstellen om voor Mint ruimte vrij te maken op de harde schijf. Daardoor krijgt Windows dus wat minder ruimte, en kan Mint op het vrijgemaakte deel van de harde schijf worden gezet.

Ter geruststelling: het installatieprogramma houdt rekening met de ruimte die al door Windows is gevuld, en bemoeit zich alleen met de nog ongebruikte ruimte op de Windowspartitie. U hoeft dus niet bang te zijn dat er Windowsbestanden verloren gaan!

Doorgaans zal het installatieprogramma u voorstellen om de beschikbare ongebruikte ruimte, voor de helft toe te delen aan Mint.

Het voorstel van het installatieprogramma ziet er ongeveer zo uit (klik op het plaatje voor een vergroting):


Let op de muispijl: die staat in het plaatje op de schuifbalk, waarmee u de voorgestelde grootte van de Mintpartitie kunt veranderen. Mint staat rechts.

Let op: U kunt soms beter niet direct akkoord gaan met het voorstel van het installatieprogramma. Het installatieprogramma houdt namelijk soms te weinig rekening met de ruimtebehoefte en "ademruimte" van Windows of van Mint. Dus mogelijk wilt u Windows of Mint wat meer ruimte geven dan wordt voorgesteld.

Gebruik de schuifbalk (verschuiven gaat met de muis) om de ruimte te veranderen. Geef Mint bij voorkeur niet minder dan 100 GB. Mint staat in het rechterblok.

Andere keuzes hoeft u niet te maken. Met andere woorden: het installatieprogramma gaat er al automatisch (standaard) vanuit, dat u Windows niet wilt weggooien en dat u een tweevoudig opstartbare computer wilt. Mint is gebruikersvriendelijk!

Het installeren vindt plaats en op het einde hebt u een tweevoudig opstartbare computer. U hebt nu Mint naast Windows gezet, en u kunt voortaan in het opstartmenu van Grub kiezen uit twee besturingssystemen.

Mogelijk probleem: u krijgt niet de keuze om Windows te behouden

6.2. Krijgt u überhaupt niet de keuze aangeboden om Windows te behouden en Mint ernaast te zetten? Een mogelijke oplossing vindt u hier (geschreven voor Ubuntu, maar ook bruikbaar voor Mint).

Mogelijk probleem: u kunt de installatie niet voltooien (installatie loopt halverwege vast)

6.3. Tijdens de installatie krijgt u een diavertoning te zien, met mooie plaatjes over wat u straks kunt verwachten in uw nieuwe Mint. Maar soms zorgt juist die diavertoning voor problemen: de videokaart kan het niet aan, omdat het juiste stuurprogramma nog niet is geïnstalleerd, en de installatie loopt vast.

In dat geval kunt u de diavertoning als volgt verwijderen:

Open een terminalvenster.
(Een terminalvenster openen doet u als volgt: *Klik*)

Kopieer en plak de volgende opdrachtregel in de terminal:

sudo apt-get remove ubiquity-slideshow-mint

Druk op Enter.

Na de verwijdering kunt u dan de installatie opnieuw starten. Die zou nu vlot moeten verlopen, waardoor u een tweevoudig opstartbare computer krijgt.

Alleen Windows 10/11-computers: krijgt u geen opstartmenu maar start direct Windows?

7. Bij moderne computers die zijn verkocht met een voorgeïnstalleerde Windows 10 of 11, krijgt u soms geen opstartmenu te zien na een ogenschijnlijk succesvol verlopen installatie van Linux Mint. In plaats daarvan start direct Windows 10 of 11 op, net alsof er helemaal geen Linux Mint is geïnstalleerd.

Dit kunt u meestal verhelpen door een nieuwe ingreep doen in de instellingen van het UEFI (BIOS). Zoek in de "boot options" van het UEFI, naar het onderdeel "OS boot manager". Selecteer het, druk op Enter en zet Windows Boot Manager onderaan (bij HP kan dat bijvoorbeeld met de toets F5). Let op: het kan zo zijn dat het BIOS Linux Mint "Ubuntu" noemt.

Zie onderstaande schermafdruk van het UEFI van een laptop van HP (klik op de afbeelding om hem te vergroten):


Windows moet even wennen (dus schrik niet)

8. De eerste keer dat u nu Windows weer start, zal die merken dat zijn schijfruimte kleiner is geworden. Daar moet Windows zichzelf even op instellen. U krijgt dan tijdens de opstart van Windows mogelijk een blauw scherm te zien met witte letters, waarop Windows mededeelt dat hij de harde schijf controleert en "repareert".

Laat Windows rustig zijn gang gaan met zijn "herstelactie". Daarna wil Windows herstarten; na de herstart is hij gewend aan zijn nieuwe schijfruimte en werkt Windows weer als vanouds.

Het vervolg

9. Dat was het! U bent klaar. Tijd om Mint netjes af te werken. Mint heeft verschillende edities, dus heb ik drie verschillende pagina's gemaakt:

a. Aanpak voor Mint met Cinnamon

b. Aanpak voor Mint met MATE

c. Aanpak voor Mint met Xfce


Op de inhoud van deze webstek is een Creative Commons-licentie van toepassing.

Algemeen voorbehoud en uitsluiting aansprakelijkheid

Terug naar de thuispagina