Makkelijke Linuxtips: 10 dingen om direct te doen in Linux Mint 21.3 Cinnamon

Proficiat, u hebt een kersvers geïnstalleerde Linux Mint 21.3 Virginia, met de werkomgeving Cinnamon! Wat doet u nu het beste eerst?

Hieronder vindt u een lijstje dat u punt voor punt kan afwerken.
Ik heb de ingrepen in drie soorten verdeeld:
- 10 beslist noodzakelijke (deel 1);
- niet noodzakelijk maar wel aangeraden (deel 2);
- misschien handig (deel 3).

Als u alle punten uitvoert, dus ook de minder belangrijke, dan kost u dat wel een paar uur. Maar dan hebt u ook wat: een netjes afgewerkte Linux Mint, die nog heel wat jaren mee kan. Bijna onderhoudsvrij!

Bovendien is het een snelcursus / spoedcursus in het gebruik van uw nieuwe Linux Mint.

Let op: deze pagina is alleen bedoeld voor Linux Mint 21.3 met de werkomgeving Cinnamon. Het direct-doen-lijstje voor de werkomgeving Xfce vindt u hier en het lijstje voor MATE vindt u hier.

Inhoud van deze pagina:

Tip: hier kunt u een controlelijstje binnenhalen, dat u kunt afdrukken op papier. Vervolgens kunt u daarop afvinken wat hieronder staat. Gemak dient de mens...

Weet u niet welke versie van Linux Mint u heeft? U kunt dat als volgt even nakijken:

Open een terminalvenster:
Menuknop - Beheer - Terminalvenster

Kopieer en plak de volgende opdrachtregel in de terminal:
inxi -S

(merk op dat de S een hoofdletter is!)

Druk op Enter.

Deel 1

TIEN BESLIST NOODZAKELIJKE INGREPEN

Doe deze dingen allemaal:

Installeer alle beschikbare actualiseringen en stel Timeshift in

1.1. a. Eerst de boel bijwerken, daarna de rest pas...

Menuknop - Beheer - Bijwerkbeheer

Controleer op beschikbare actualiseringen pakketten en installeer ze allemaal.

b. Start nu Timeshift, want die is handig om uw systeem weer snel op orde te krijgen als er iets misgaat:
Menuknop - Beheer - Timeshift

c. Stel bij Instellingen - Rooster, Timeshift zo in dat die een maandelijkse momentopname maakt. Stel het maximumaantal opgeslagen momentopnamen in op twee. Niet meer! Want meer is geheel overbodig en kan onder bepaalde omstandigheden krankzinnig veel schijfruimte kosten.

Niemand heeft ooit meer dan twee momentopnamen nodig om zijn systeem te herstellen. Ook al is de momentopname die u terugzet meer dan een maand oud: start na het terugzetten gewoon Bijwerkbeheer en uw systeem is binnen de kortste keren weer geheel bijgewerkt.

Als opslaglocatie kiest u liefst een aparte partitie op uw harde schijf, met een minimale grootte van 20 GB. Zodoende kan Timeshift nooit schijfruimte gaan opeten die uw systeem nodig heeft voor zichzelf.

Meer informatie over Timeshift vindt u hier (punt 9).

d. Herstart daarna uw computer (meestal niet nodig na het bijwerken van uw systeem, maar doe het dit keer voor alle zekerheid wel).

Verbeter de instellingen van Bijwerkbeheer

1.2. Bijwerkbeheer is één van de belangrijkste instrumenten die u in Linux Mint heeft. Hoe u de instellingen van Bijwerkbeheer kunt veranderen en verbeteren leest u hier. (*Klik*).

Stuurprogramma's (drivers) en volledige ondersteuning voor multimedia

1.3. Hiervoor heeft u internetverbinding nodig! Ga als volgt te werk:

Installeer ontbrekende stuurprogramma's (drivers)

1.3.1. Stuurprogramma's installeren is meestal niet noodzakelijk, omdat die al in de Linux-systeemkern zitten. Een uitzondering daarop vormen onder andere sommige printerstuurprogramma's en de fabrieksstuurprogramma's voor videokaarten van Nvidia (maar ook andere apparaten kunnen zo'n uitzondering zijn).

a. Voor het installeren van uw printer of scanner kunt u dit stappenplan gebruiken (*Klik*).

b. Voor optimale prestaties van uw Nvidia-videokaart en uw Broadcom draadloze chipset wilt u beslist het gesloten-bron-fabrieksstuurprogramma installeren (het niet-vrije stuurprogramma). Dat gaat als volgt:

Menuknop - Beheer - Stuurprogrammabeheer

Let op: soms krijgt u meerdere versies aangeboden van het niet-vrije fabrieksstuurprogramma. De aanbevolen versie werkt het beste op de meeste apparatuurcombinaties.

Kies alleen uit de versies die u worden aangeboden, want alleen die ondersteunen uw apparaat! U probeert dus eerst de aanbevolen versie; alleen als die problemen geeft, probeert u nummer twee, enzovoorts.

Mint haalt dan het benodigde stuurprogramma automatisch via het internet binnen, vanuit de pakketbronnen van Mint, en installeert het. Naderhand moet u de computer wel even volledig herstarten.

Hebt u een splinternieuwe videokaart van Nvidia? Dan zou het kunnen zijn, dat die te nieuw is voor de versie van het niet-vrije fabrieksstuurprogramma in de pakketbronnen van Mint. In dat geval krijgt u überhaupt geen fabrieksstuurprogramma aangeboden door Stuurprogrammabeheer.

Als dit zo is, dan kunt u voor een Nvidia-kaart eens hier kijken voor een oplossing.

Voor een AMD/ATI-videokaart moet u bij het standaard-openbronstuurprogramma blijven. Want de gesloten AMD Catalyst stuurprogramma's (fglrx) zijn niet verenigbaar met Linux Mint.

Deze gesloten fglrx-stuurprogramma's zijn niet-vrij, dus hun broncode is niet beschikbaar. AMD heeft aangegeven dat hij hen niet langer wil ondersteunen en heeft zijn klanten aangeraden om in plaats daarvan open-bron-stuurprogramma's te gebruiken.

Als u een GPU van AMD of ATI heeft in Linux Mint, dan zal het besturingssysteem automatisch of het radeon-stuurprogramma of het amdgpu-stuurprogramma voor u kiezen. Beide open-bron-stuurprogramma's zijn standaard al geïnstalleerd.

Installeer volledige ondersteuning voor multimedia

1.3.2. U hebt waarschijnlijk al de volledige multimedia-ondersteuning geïnstalleerd tijdens de installatie van Linux Mint, door het aanvinken van de optie Multimediacodecs installeren. Maar als u dat niet hebt gedaan, dan kunt u dat nu alsnog doen:

Menuknop - Geluid & Video - Multimediacodecs installeren

Let op: dit menu-onderdeel is alleen dan aanwezig, wanneer u de volledige multimedia-ondersteuning (mint-meta-codecs) nog niet hebt geïnstalleerd. Na het installeren ervan, verdwijnt dit menu-onderdeel.

Optimaliseer uw Solid State Drive (SSD)

1.4. Hebt u een Solid State Drive (SSD) in plaats van een gewone harde schijf? Optimaliseer hem dan voor Linux Mint.

Verlaag de swapneiging (belangrijk)

1.5. Bij normaal gebruik van de computer wilt u beslist de swapneiging van Mint verlagen. Dat kan namelijk een enorm verschil uitmaken voor de snelheid van uw systeem.

Dat merkt u vooral bij weinig RAM-geheugen. Bij 16 GB RAM-geheugen of meer, zult u waarschijnlijk geen verschil merken bij een verlaging van de swapneiging.

Stel alles goed in op Nederlands

1.6. Wanneer u Mint hebt geïnstalleerd zonder internetverbinding tijdens het installeren, dan hebt u nog niet alle Nederlandse taalpakketten.

Om Mint 100 % Nederlands te maken, doet u dit:

Zorg voor internetverbinding.

Menuknop - Voorkeuren - Talen

Klik bij het onderdeel Taalondersteuning op de knop Talen installeren/verwijderen... en kijk of Nederlands op "Volledig geïnstalleerd" staat.
Zo niet, klik dan eerst op Dutch; Flemish, Netherlands UTF-8 en daarna op de knop Taalpakketten installeren.

Let op: verwijder niets! Standaard zitten er in uw systeem allerlei extra Nederlandse en Engelse taalvarianten, die u helemaal niet nodig hebt in een gewoon Nederlands systeem. Maar als u daar ook maar iets van weghaalt, dan beschadigt u (vreemd genoeg) de Nederlandse vertaling....

Als u per ongeluk al wat taalvarianten hebt weggehaald, dan kunt u de schade als volgt herstellen: verwijder alle resterende Engelse taalvarianten, en voeg daarna English, United States weer toe. U zult merken dat dan alle Engelse taalvarianten (het zijn er heel wat) gelijk meekomen.

Klik daarna op Dutch en dan op de knop Apply System-Wide.

Herstart uw computer, en uw Nederlandse systeem zou weer 100 % Nederlands moeten zijn.

De spellingcontrole in Firefox staat mogelijk nog niet op Nederlands. Die alsnog op Nederlands zetten is makkelijk: open Programmabeheer (Menuknop - Beheer - Programmabeheer) en installeer hunspell-nl.

Open (of herstart) daarna Firefox en tik vervolgens een tekst in op een website, bijvoorbeeld een bericht voor het Nederlandstalige Mintforum.

Rechtsklik met de muis op een willekeurig rood onderstreept Nederlands woord in uw bericht. Kies dan Talen - Nederlands.

Kijk eens naar de oplossingen voor sommige bekende fouten (bugs)

1.7. Als u een probleem hebt: voorkom dat u veel tijd verliest aan een reeds bekende fout van Mint en sla dit niet over! Er is 90 % kans, dat u uw voordeel kunt doen met één of meer van de daar beschreven oplossingen. Geschreven voor Ubuntu, maar omdat Mint is gebouwd op Ubuntu, tevens van belang voor Mint.

Ook van belang: de uitgiftenotities van Linux Mint 21.2 Cinnamon.

Zet de firewall aan

1.8. Standaard staat de ingebouwde firewall uit, maar in de meeste gevallen is het nuttig om de firewall in te schakelen. Het is dus verstandig om het voor alle zekerheid sowieso te doen. De firewall kunt u inschakelen met een eenvoudige terminalopdracht:

Menuknop - Beheer - Terminalvenster

Kopieer en plak de volgende regel in de terminal:

sudo ufw enable

Druk op Enter en tik desgevraagd uw wachtwoord in. In Ubuntu blijft dit geheel onzichtbaar, u ziet zelfs geen sterretjes wanneer u het intikt, dat hoort zo. In Mint is dit veranderd: u ziet wel sterretjes. Druk opnieuw op Enter.

Uncomplicated Firewall (ufw) is voorzien van verstandige en praktische standaardinstellingen, die voor verreweg de meeste thuisgebruikers prima voldoen. U hoeft er dus verder niets aan te doen, tenzij u bijzondere wensen heeft. Een nadere uitleg vindt u hier.

De status van de firewall kunt u desgewenst nakijken met de volgende terminalopdracht:

sudo ufw status verbose

Druk op Enter.

Vermijd 10 fatale vergissingen

1.9. Er zijn 10 vergissingen die u beslist wilt vermijden, als de goede werking van uw systeem u lief is.

Installeer wat onmisbaar gereedschap en een extra mediaspeler

1.10. Het komt ooit van pas: een extra losstaand bestandbeheerdertje, dat zich niet met het systeem verweeft en dus geen conflicten veroorzaakt met uw normale bestandbeheerder Nemo. Zo'n eenvoudig verkennertje is Double Commander.

Voor optimale beheersing van de geluidinstellingen is pavucontrol een handig hulpmiddel.

rar en p7zip-rar bieden handige ondersteuning voor het in- en uitpakken van bepaalde archiefsoorten.

Verder is Catfish een onovertroffen hulpmiddel voor het zoeken van bestanden.

Tot slot adviseer ik om de welbekende VLC te installeren als extra mediaspeler.

Om deze allemaal tegelijk te installeren gaat u als volgt te werk:

Menuknop - Beheer - Terminalvenster

tik in (kopieer en plak, dit is één regel):

sudo apt-get install doublecmd-gtk pavucontrol rar p7zip-rar catfish vlc

Druk op Enter en tik desgevraagd uw wachtwoord in. In Ubuntu blijft dit geheel onzichtbaar, u ziet zelfs geen sterretjes wanneer u het intikt, dat hoort zo. In Mint is dit veranderd: u ziet wel sterretjes. Druk opnieuw op Enter.

Deel 2

DERTIEN AANGERADEN INGREPEN (NIET NODIG, WEL HANDIG)

Doe deze dingen als u er de tijd voor heeft:

Maak letterweergave, pictogrammen, werkbalk en muispijl groter

2.1. Soms is de letterweergave op een beeldscherm met een hoge resolutie, veel te klein. Dat geldt soms ook voor de pictogrammen, de werkbalk en de muispijl. Bijzonder ergerlijk. Zo verbetert u dat:

a. Menuknop - Voorkeuren - Lettertypeselectie

Onderdeel Lettertype-instellingen: Schalingsfactor tekst: zet die op 1,5.

Sluit daarna Lettertypeselectie.

b. Dan de grootte van de elementen op het bureaublad: rechtsklik met de muis op een lege plek op uw bureaublad - Aanpassen - Pictogramgrootte: zet die op Groot.

Merk op dat de tekst onder de bureaubladsnelkoppelingen pas de nieuwe grootte krijgt nadat u uw computer opnieuw hebt opgestart. Maar maak voordat u uw computer opnieuw gaat opstarten, eerst nog even de rest van de aanpak af!

c. Daarna nog even de muispijl: Menu - Voorkeuren - Muis en touchpad

Onderdeel Grootte en snelheid van muispijl: vergroot de muispijl met de schuifbalk.

Sluit Muis en touchpad.

d. Nu de werkbalk. Rechtsklik op een lege plek van de werkbalk - Werkbalkinstellingen:

Onderdeel Aanpassen:
Zet de Werkbalkhoogte op 45.

Onderdeel Werkbalkuiterlijk:
Linkerzone: zet Grootte van symbolische pictogrammen (px) op 28.
Centrale zone: doe daar hetzelfde.
Rechterzone: zet Grootte van gekleurde pictogrammen op 32px en zet Grootte van symbolische pictogrammen (px) op 28.

e. De tekst in het menu van opstartlader Grub kunt u flink vergroten door simpelweg een speciaal vergrotingspakketje daarvoor te installeren. Dat gaat als volgt:

Menuknop - Beheer - Terminalvenster

Kopieer en plak de volgende opdrachtregel in het terminalvenster:

sudo apt-get install grub2-theme-mint-2k

Druk op Enter en tik desgevraagd uw wachtwoord in. In Ubuntu blijft dit geheel onzichtbaar, u ziet zelfs geen sterretjes wanneer u het intikt, dat hoort zo. In Mint is dit veranderd: u ziet wel sterretjes. Druk opnieuw op Enter.

f. Herstart uw computer.

Stel Firefox goed in

2.2. Handige tips om Firefox beter te laten functioneren vindt u hier.

Tem uw Libre Office

2.3. Libre Office Tekstverwerker heeft een aantal vervelende standaardinstellingen. Die kunt u gelukkig als volgt wijzigen: klik hier voor een handleiding.

Importeer uw Favorieten (Bladwijzers) in Firefox

2.4. Als u in Windows een flink aantal Favorieten hebt verzameld in Internet Explorer (of Bladwijzers in Firefox), dan is het handig als u die overzet naar Firefox in Linux. Dit is gelukkig heel eenvoudig.

a. Voor zover van toepassing: installeer Firefox in Windows, en laat hem de Favorieten importeren in zijn Bladwijzers (dat stelt Firefox automatisch aan u voor, bij het installeren).

b. Open Firefox (nog steeds in Windows).

Werkbalk Firefox:

Bladwijzers - Alle bladwijzers tonen - Importeren en reservekopie maken - Reservekopie maken...

Zet de reservekopie (genaamd Bladwijzers datum_van_vandaag.json) op een USB-geheugenstaaf.

Dit bestand kunt u straks in Linux weer importeren in Firefox. Kies dan voor Bladwijzers - Alle bladwijzers tonen - Importeren en reservekopie maken - Herstellen - Bestand kiezen...

Herstel een rechtenprobleem in uw thuismap

2.5. In bepaalde gevallen kan er een probleem bestaan met de bestandsrechten in uw persoonlijke map(pen), zelfs zonder dat u zich daar van bewust bent. Het kan namelijk zo zijn dat de eigendom van bepaalde verborgen bestanden of mappen is veranderd in root. Dit kan leiden tot onverwachte storingen.

Als volgt kunt u zeker stellen dat de rechten in uw thuismap in orde zijn:

a. Open een terminalvenster.
(Een terminalvenster opent u zo: *Klik*)

b. Kopieer en plak de volgende regel in de terminal:

sudo chown -Rc $USER:$USER $HOME

Druk op Enter en tik desgevraagd uw wachtwoord in. In Ubuntu blijft dit geheel onzichtbaar, u ziet zelfs geen sterretjes wanneer u het intikt, dat hoort zo. In Mint is dit veranderd: u ziet wel sterretjes. Druk opnieuw op Enter.

c. Herstart uw computer (of meld u af en weer aan).

Dit is een effectieve noodoplossing, die u waarschijnlijk slechts één keer hoeft toe te passen.

Installeer een extra webbrowser

2.6. Het is handig, om een tweede webverkenner te installeren. Firefox is prima, maar af en toe (vooral als u teveel extensies oftewel add-ons in Firefox hebt geïnstalleerd), doet hij het niet helemaal goed.

Een uitstekend alternatief voor Firefox, is webverkenner Google Chrome. Die zit helaas niet in de eigen pakketbronnen van Mint, maar u kunt op de downloadpagina van Chrome een installatiepakket binnenhalen voor 64-bits-Chrome.

Als het goed is, herkent die webpagina automatisch dat u Mint draait: hij biedt u dan een voorgeselecteerd 64-bits-installatiepakket aan voor Debian/Ubuntu, want dat hebt u nodig in Mint.

Dubbelklik het installatiepakket, dat de extensie .deb heeft, alsof het een .exe-installatiebestand van Windows is. Het installeert zich dan vanzelf.

Bovendien voegt het automatisch de eigen pakketbron van Chrome toe aan uw pakketbronnenlijst, zodat u automatisch reparaties voor Chrome krijgt aangeboden wanneer die beschikbaar zijn.

Tips voor Chrome vindt u hier.

Schakel de snelle gebruikerswissel uit

2.7. In het afmeldscherm kunt u onder andere kiezen voor "Gebruiker wisselen". Deze optie werkt soms slecht. Bovendien gaat dit sowieso ten koste van de systeemkracht: de eerste gebruikerssessie blijft immers in het geheugen....

U kunt deze optie daarom beter niet gebruiken. Kies liever voor "Afmelden". Daarmee meldt u gebruiker A volledig af, voordat u zich aanmeldt als gebruiker B. Waardoor gebruiker B de gehele systeemkracht ter beschikking heeft.

Volledig uitschakelen van de snelle gebruikerswissel doet u zo:

a. Menuknop - Beheer - Terminalvenster

Kopieer en plak de volgende opdrachtregel in de terminal, om het bewerkingsprogramma te installeren dat u hiervoor nodig heeft:

sudo apt-get install dconf-editor

Druk op Enter en tik desgevraagd uw wachtwoord in. In Ubuntu blijft dit geheel onzichtbaar, u ziet zelfs geen sterretjes wanneer u het intikt, dat hoort zo. In Mint is dit veranderd: u ziet wel sterretjes. Druk opnieuw op Enter.

b. Wederom in de terminal:

dconf-editor

Druk op Enter.

c. In dat programmaatje klikt u op het kleine driehoekje voor een element, voor het uitklappen van de categorie. Klik zo door naar:

org - cinnamon - desktop - lockdown

Zet aan: disable-user-switching

Sluit dconf-editor.

Let op: gebruikersvoorkeur, dus herhaal stap b en c van deze ingreep in elk gebruikersaccount.

Schakel de toetscombinatie CTRL+ALT+BACKSPACE in

2.8. Mint loopt zowat nooit vast. Maar als het dan toch eens gebeurt, is het handig om een "halve herstart" te doen (alleen de grafische omgeving). Dat is meestal genoeg om de vastloper te verhelpen.

Daarvoor kunt u de toetscombinatie Ctrl+Alt+Backspace gebruiken. Die staat weliswaar standaard ingeschakeld, maar pas nadat u bent aangemeld in uw account. U kunt er ook voor zorgen dat die al eerder gebruikt kan worden.

U doet dat als volgt:

a. Kopieer en plak de volgende toverspreuk in de terminal, om tikfouten te voorkomen (kopiëren en plakken doet u via een rechtsklik met de muis):

xed admin:///etc/default/keyboard

Druk op Enter.

Nu opent zich een tekstbestand. Vervang daarin de regel:

XKBOPTIONS=""

.....door de volgende regel (kopieer en plak):

XKBOPTIONS="terminate:ctrl_alt_bksp"

Sla het gewijzigde bestand op en sluit het.

b. Herstart daarna uw computer (volledige herstart).

c. Na het opnieuw aanmelden kunt u het even uitproberen: Ctrl-Alt-Backspace zou nu de grafische omgeving moeten herstarten en u terugwerpen in het aanmeldscherm.

Let op: wanneer u zich weer aanmeldt na deze "halve herstart", krijgt u waarschijnlijk wat meldingen van foutrapporten. Die kunt u gewoon wegklikken, want die hebben alleen betrekking op het onverwachte herstarten van de grafische omgeving, dat u zojuist geforceerd hebt uitgevoerd.

Verbeter het energiebeheer van uw laptop

2.9. Het energiebeheer van uw laptop kunt u op enkele punten verbeteren.

a. Standaard wordt het percentage restlading van de accu van uw laptop, niet weergegeven. Dat verandert u als volgt:

Rechtsklik muis op pictogram van Energiebeheer in het systeemvak van de werkbalk - Instellen... - Beeldscherm: zet dat op Percentage tonen

b. Doe een gewone linksklik op het pictogram van Energiebeheer in het systeemvak - Energievoorkeuren - Als het deksel wordt dichtgeklapt: zet dit op Onmiddellijk afsluiten. Zowel voor "Op netstroom" als voor "Op accustroom".

Installeer enkele nuttige lettertypes

2.10. Zo af en toe kunt u ook iets van Microsoft gebruiken in uw Linux.... Namelijk een pakketje met oude Microsoft-lettertypes en twee vervangende moderne lettertypes van Google. Deze lettertypes verbeteren de uitwisselbaarheid met Microsoft Office.

I. Allereerst het pakket oude lettertypes van Microsoft:

a. Open een terminalvenster (een terminalvenster openen doet u zo).

b. Kopieer en plak de volgende opdrachtregel in de terminal (dit is één lange regel):

wget http://ftp.de.debian.org/debian/pool/contrib/m/msttcorefonts/ttf-mscorefonts-installer_3.8.1_all.deb -P ~/Downloads

Druk op Enter. Hiermee haalt u het installatiepakket voor de lettertypes binnen van Debian. Want de versie die in de officiële pakketbronnen zit, trekt wat overbodige en zelfs hinderlijke troep mee. Daar hebt u geen last van met het Debianpakket.

c. Voor de eigenlijke installatie kopieert en plakt u nu de volgende opdrachtregel in de terminal (dit is wederom één regel):

sudo apt-get install --no-install-recommends ~/Downloads/ttf-mscorefonts-installer_3.8.1_all.deb

Druk op Enter en tik desgevraagd uw wachtwoord in. In Ubuntu blijft dat blijft geheel onzichtbaar, u ziet zelfs geen sterretjes, dat hoort zo. In Linux Mint is dat veranderd: daarin ziet u wel sterretjes. Druk wederom op Enter.

d. Kopieer en plak daarna deze opdrachtregel in het terminalvenster, om de zojuist binnengehaalde lettertypes te kopiëren naar een nieuwe map:

sudo cp -v -r /usr/share/fonts/truetype/msttcorefonts /usr/share/fonts/truetype/msttcorefonts2

Druk op Enter.

e. Verwijder nu het Debian-installatiepakket, wat tevens de binnengehaalde lettertypes doet verdwijnen uit hun oorspronkelijke map (maar geen zorgen, want u hebt hen zojuist gekopieerd!), met deze opdracht:

sudo apt-get purge ttf-mscorefonts-installer

Druk op Enter.

f. Stel nu het systeem op de hoogte van de aanwezigheid van de gekopieerde nieuwe lettertypes, met de volgende opdracht:

sudo dpkg-reconfigure fontconfig

Druk op Enter.

II. Installeer nu twee vervangende vrije lettertypes die Google heeft gemaakt. Namelijk Carlito (vervanger voor Microsofts moderne niet-vrije Calibri) en Caladea (vervanger voor Microsofts moderne niet-vrije Cambria).

Deze nuttige lettertypes ter vergroting van de verenigbaarheid met documenten van Microsoft Office, installeert u als volgt:

a. Open een terminalvenster (een terminalvenster openen doet u zo).

b. Kopieer en plak de volgende opdrachtregel in de terminal (dit is één regel):

sudo apt-get install fonts-crosextra-carlito fonts-crosextra-caladea

Druk op Enter. Tik desgevraagd uw wachtwoord in. In Ubuntu blijft dat blijft geheel onzichtbaar, u ziet zelfs geen sterretjes, dat hoort zo. In Linux Mint is dat veranderd: daarin ziet u wel sterretjes. Druk wederom op Enter.

c. Nu gaat u Libre Office instellen om hen te gebruiken als vervanging voor de Microsoft-lettertypen Calibri en Cambria:

Werkbalk LibreOffice Tekstverwerker (Writer): Extra - Opties... - onderdeel LibreOffice: Lettertypes

Vink aan: Pas de vervangingstabel toe

Tik in bij Lettertype (staat niet in de uitklaplijst, u moet het zelf intikken): Calibri
Vervangen door: Carlito (staat in de uitklaplijst)

Druk op de knop met het vinkje.

Vink aan: Altijd en Alleen op scherm

d. Tik vervolgens in bij Lettertype (staat niet in de uitklaplijst, u moet het zelf intikken): Cambria
Vervangen door: Caladea (staat in de uitklaplijst)

Druk op de knop met het vinkje.

Vink aan: Altijd en Alleen op scherm

Klik op OK.

Overweeg om Java (openJDK) te verwijderen

2.11. Linux Mint bevat standaard Java (openJDK). Het heeft echter een negatief effect op de veiligheid. Overweeg daarom om het te verwijderen (punt 7).

Maak uw Linux Mint sneller

2.12. U kunt uw Linux Mint waarschijnlijk merkbaar versnellen, door deze veilige snelheids-tips toe te passen.

Overweeg vooral het uitschakelen van de visuele effecten, zoals beschreven in punt 5 op de pagina met de snelheids-tips. De visuele effecten zien er weliswaar leuk uit, maar ze veroorzaken ook flink wat extra systeembelasting, waardoor uw computer trager kan worden. Bovendien kunnen ze in enkele gevallen uw systeem instabieler maken.

Kortom, voor visuele effecten geldt: hoe minder, hoe beter....

Deel 3

VIJFTIEN NEUTRALE INGREPEN (NIET NODIG, MISSCHIEN HANDIG)

Doe deze dingen als ze u bevallen:

Meerdere accounts: voorkom dat andere gebruikers bij de bestanden in uw account kunnen

3.1. Heeft u een computer met meerdere gebruikersaccounts? Dan kunt u zonder ingrijpende versleuteling, het moeilijker maken voor andere gebruikers om de bestanden in uw account te benaderen en te zien. En wel op de volgende wijze:

Open een terminalvenster.
(Een terminalvenster opent u zo: *Klik*)

Tik in (kopieer en plak):

chmod -v 700 $HOME

Druk op Enter.

Herhaal dit in elk gebruikersaccount dat dezelfde bescherming nodig heeft.

Let op: dit beschermt u niet tegen iemand met rootrecht (sudo-recht)! Het houdt een vastberaden en ervaren gluurder niet tegen, maar het is wel een effectieve maatregel om "de eerlijke mensen buiten de deur te houden". Als dat niet genoeg is voor u: versleuteling van bestanden of zelfs van uw volledige persoonlijke map, is een stuk veiliger....

Indien u dit ooit ongedaan zou willen maken (maar waarom?), dan is ook dat gemakkelijk. Voor ongedaan maken kunt u deze opdrachtregel gebruiken:
chmod -v 750 $HOME

Verander het uiterlijk van Mint

3.2. Mint ziet er standaard leuk uit, maar misschien wilt u het toch wat anders.... Hieronder staan een paar tips.

Wijzig de bureaubladachtergrond

3.2.1. Uw bureaubladachtergrond kunt u op bijna dezelfde manier veranderen als in Windows.

Dus: kies een foto die u als bureaubladachtergrond wil. Dubbelklik het fotobestand.

Nu wordt de foto zichtbaar gemaakt in het fotokijkprogrammaatje Afbeeldingkijker (Xviewer). Vervolgens in de werkbalk daarvan: Bestand - Als bureaubladachtergrond instellen.

Maar er is één belangrijk verschil met Windows. Mint maakt alleen een snelkoppeling naar de foto die u instelt als bureaubladachtergrond. Als u de foto vervolgens verplaatst of weggooit, dan verdwijnt dus ook uw bureaubladachtergrond, en verandert uw bureaublad in een egaal gekleurd scherm!

Gooi de foto dus niet weg, maar plaats hem blijvend in uw persoonlijke map. Bijvoorbeeld in de submap Afbeeldingen. Stel hem dan pas in als bureaubladachtergrond.

Tip: Op mijn Google Drive heb ik kopieën beschikbaar gesteld van bureaubladachtergronden van oudere Mintversies (alleen die welke ik de mooiste vind, wegens de beschikbare ruimte op mijn Google Drive).

Stop het groeperen van vensters in de werkbalk

3.2.2. U kunt het groeperen van vensters in de werkbalk van Cinnamon stoppen. En wel als volgt:

Rechtsklik met de muis op een lege plek in de werkbalk - Werkbalkhulpjes - Lijst van gegroepeerde vensters: klik op diens kleine tandwielenknopje (Instellen) - tabblad Algemeen - Rangschik vensters op toepassing: schakel dit uit.

Schakel het tegelen uit

3.2.3. Misschien vindt u het tegelen aan de bovenkant van uw scherm (HUD), een hinderlijk verschijnsel (sleep maar eens een programmavenster naar boven). In dat geval kunt u het als volgt uitschakelen:

Menuknop - Voorkeuren - Tegelen van vensters
Tegelen en uitlijnen van vensters inschakelen: zet de schakelaar op UIT.

Voeg de buitentemperatuur en het weer toe aan uw werkbalk

3.3. Makkelijk om te hebben: een weergave van de buitentemperatuur en het weer, in de werkbalk van uw computer. U kunt dat ook in Mint Cinnamon hebben, maar u moet wel door de nodige hoepels springen om het voor elkaar te krijgen (pfffff).... Enfin, het gaat als volgt:

a. Rechtsklik muis op de werkbalk - Werkbalkhulpjes

Tabblad Ophalen

Wacht totdat de lijst is opgehaald van het internet (index verversen).

b. Selecteer Weather

Klik op de knop Installeren

c. Klik op tabblad Beheren

Klik op Weather

d. Klik op de knop Toevoegen

e. Nu ziet u een gekromd pijltje verschijnen in de werkbalk, dat al snel verandert in een pictogram van het weerbeeld in uw woonomgeving.

f. Verander enkele standaardinstellingen: rechtsklik met de muis op het weerpictogram - Instellen...

Gegevensdienst: verander die van de inaccurate OpenWeatherMap in de betere MET Norway. Dit kan met zich meebrengen dat een deel van de weersvoorspelling ineens Engelstalig wordt; dit kunt u dan verhelpen door uw computer te herstarten of uzelf af te melden en daarna weer aan te melden.

Reikwijdte van voorspelling (dagen): stel die wat ruimer in.

g. Sluit daarna het instellingenvenster.

h. Als u nu op het pictogram van Weerbericht klikt in de werkbalk, dan krijgt u een venster met uitgebreide meteorologische informatie, plus een meerdaagse weersvoorspelling.

Zet uw e-mail over van Outlook (Express) in Windows naar Thunderbird in Linux Mint

3.4. Als u in Windows gebruik maakt van Outlook of Outlook Express voor uw e-mail, dan kunt u uw e-mails en instellingen als volgt overzetten naar het e-mailprogramma Thunderbird in Linux Mint.

Installeer wat simpele spelletjes

3.5. Standaard zit er geen enkel spelletje in Linux Mint. Een tikje kaal....

Installeer dus wat aardige lichtgewicht-spelletjes die ook op een oude computer goed draaien: aisleriot (patience), gnome-mines (mijnen vegen), Quadrapassel (een soort Tetris) en gnome-sudoku (uitleg overbodig).

Installeren gaat gewoon via Programmabeheer. Of, wat een stuk sneller is, via een terminaltoverspreuk:

Menuknop - Beheer - Terminalvenster

Kopieer en plak de volgende toverspreuk in de terminal (dit is één regel):

sudo apt-get install aisleriot gnome-cards-data gnome-mines quadrapassel gnome-sudoku

Druk op Enter en tik desgevraagd uw wachtwoord in. In Ubuntu blijft dit geheel onzichtbaar, u ziet zelfs geen sterretjes wanneer u het intikt, dat hoort zo. In Mint is dit veranderd: u ziet wel sterretjes. Druk opnieuw op Enter.

Na installatie vindt u ze terug onder: Menu - Spelletjes.

Verwijder Orca en speech-dispatcher

3.6. Waarschijnlijk bevat uw systeem schermlezer Orca en een pakket genaamd speech-dispatcher, dat ervoor zorgt dat tekst-naar-spraak-uitvoer ook daadwerkelijk spraak wordt die hoorbaar is in uw luidsprekers.

Handig voor blinden en slechtzienden, maar als u geen schermlezer nodig hebt, verwijder deze pakketten dan liever. Reden: het is makkelijk om Orca per ongeluk in te schakelen, en het is een akelige ervaring als uw computer onverwachts met een zware basstem tegen u begint te praten....

Bovendien staat het pakket speech-dispatcher erom bekend dat het in sommige situaties geluidproblemen veroorzaakt. Wat op zichzelf al reden genoeg is om het standaard te verwijderen.

Verwijderen van deze ergernissen gaat als volgt:

Menuknop - Beheer - Terminalvenster

Kopieer en plak de volgende opdrachtregel in de terminal:

sudo apt-get remove orca speech-dispatcher

Druk op Enter en tik desgevraagd uw wachtwoord in. In Ubuntu blijft dit geheel onzichtbaar, u ziet zelfs geen sterretjes wanneer u het intikt, dat hoort zo. In Mint is dit veranderd: u ziet wel sterretjes. Druk opnieuw op Enter.

Installeer een goed programma voor het branden van DVD's

3.7. Het beste programma voor het branden van DVD's is op dit ogenblik Xfburn. Want het andere veelgebruikte brandprogramma, Brasero, is nogal onbetrouwbaar en heeft regelmatig de neiging om uw DVD's te verpesten. Xfburn daarentegen is betrouwbaar, eenvoudig en makkelijk. Installeer het als volgt:

Menuknop - Beheer - Terminalvenster

Tik in (kopieer en plak):

sudo apt-get install xfburn

Druk op Enter en tik desgevraagd uw wachtwoord in. In Ubuntu blijft dit geheel onzichtbaar, u ziet zelfs geen sterretjes wanneer u het intikt, dat hoort zo. In Mint is dit veranderd: u ziet wel sterretjes. Druk opnieuw op Enter.

U kunt Xfburn nu starten via: Menuknop - Geluid & Video - Xfburn

Maak beschikbare bijgewerkte pakketten duidelijker zichtbaar

3.8. Sommige mensen vinden het lastig om tijdig het kleine pictogram te zien in het systeemvak, dat duidt op de beschikbaarheid van nieuwe bijgewerkte pakketten. Als volgt kunt u beschikbare bijgewerkte pakketten duidelijker in beeld krijgen:

Menuknop - Voorkeuren - Opstarttoepassingen

Toevoegen - Aangepaste opdracht

Naam: Bijwerkcontrole
Opdracht: mintupdate
Opstartvertraging: zet die op 99, want anders kan er een conflict ontstaan met de bestaande opstarttoepassing mintupdate-launcher, die na 20 seconden opstart.

Klik op Opslaan.

Voortaan zult u, 99 seconden na aanmelding in uw gebruikersaccount, het venster van Bijwerkbeheer te zien krijgen. Helaas ook als er geen reparaties beschikbaar zijn, maar dat is beter dan wel beschikbare reparaties over het hoofd te zien.

Schakel het cijfertoetsenblokje van uw toetsenbord in (Num Lock)

3.9. Hebt u een apart cijfertoetsenblokje, rechts op uw toetsenbord? Dan is het handig wanneer dat automatisch aan staat, zodat u het niet steeds handmatig in hoeft te schakelen door te drukken op de knop Num Lock.

Let op: gebruik deze instructie alleen dan, wanneer uw toetsenbord (laptop?) een apart cijfertoetsenblokje heeft. Want anders wilt u beslist geen Num Lock hebben aanstaan!

De oplossing is deze:

a. Allereerst installeert u een hulpprogrammaatje.
Menuknop - Beheer - Synaptic pakketbeheer

zoekterm in Synaptic pakketbeheer: numlockx

vink aan en druk op knop Toepassen

b. Daarna doet u dit: Menuknop - Beheer - Aanmeldvenster
Tabblad Instellingen: schakel in: Numlock activeren

c. Herstart uw computer (volledige herstart: simpelweg af- en aanmelden volstaat niet).

d. Na het aanmelden kan het gebeuren dat Mint het cijfertoetsenblokje weer automatisch uitschakelt (zucht). Als dit bij u het geval is, dan kunt u dit ergerlijke gedrag als volgt corrigeren:

Menuknop - Voorkeuren - Opstarttoepassingen.

De bijbehorende opdracht (opdrachtregel) is:

numlockx

Stel de vertraging in op 20 seconden.

Klik op Toevoegen.

Dit zet Num Lock aan, 20 seconden na aanmelding. Deze vertraging is noodzakelijk, omdat het aanzetten moet geschieden nadat Mint de Num Lock heeft uitgezet.

e. Herstart uw computer.

Let op: gebruikersvoorkeur, dus herhaal punt d in elk ander gebruikersaccount.

Schakel het tonen van miniatuurvensters uit voor de werkbalk

3.10. Als u de muispijl laat rusten op een geminimaliseerde toepassing in de werkbalk, dan klapt er een miniatuurvenster uit van die toepassing. Leuk effectje, maar zeker op een klein scherm kan het wel eens vervelend zijn.

Als volgt schakelt u het uit:

Rechtsklik met de muis op een lege plek in de werkbalk - Werkbalkhulpjes - Lijst van gegroepeerde vensters: klik op diens kleine tandwielenknopje (Instellen) - tabblad Miniaturen - Miniaturen tonen: schakel dit uit.

Schakel het aanraakveld uit tijdens het tikken

3.12. Veel mensen vinden het prettig om het aanraakveld van een laptop uit te schakelen tijdens het tikken. U kunt dat instellen met het gereedschapje Muis en touchpad, maar dat werkt soms niet. Op deze manier zou het altijd moeten werken:

a. Zet deze functie eerst uit in Muis en touchpad:
Menuknop - Voorkeuren - Muis en touchpad - tab Touchpad

Onderdeel Algemeen - Touchpad uitschakelen tijden het typen: zet het schuifje op UIT.

Sluit het gereedschapje Muis en touchpad.

b. Menuknop - Voorkeuren - Opstarttoepassingen

Klik op Toevoegen - Aangepaste opdracht

Vul het als volgt in (kopieer en plak met de rechtermuisknop, om tikfouten te vermijden):

Naam:
Syndaemon

Opdracht:
syndaemon -i 1.0 -K -R -t

Opmerking:
Aanraakveld uitschakelen tijdens het tikken, voor een redelijke tijd van één seconde en slechts voor klikken en bladeren

Opstartvertraging: stel die in op 10 seconden.

Klik op Toevoegen.

Dit schakelt het aanraakveld uit, 10 seconden na aanmelding. Deze vertraging van 10 seconden is een voorzorg wegens mogelijke conflicten. De uitschakeling is alleen voor klikken en bladeren (schuiven), hetgeen de meeste mensen willen.

c. Herstart uw computer (of meld u af en weer aan).

Voorkom dat de prullenbak wordt omzeild bij verwijderen van bestanden

3.13. Standaard hebt u in uw bestandbeheerder (verkennertje) twee verwijderingsmethoden voor bestanden: in de prullenbak gooien of meteen helemaal weggooien (zonder dat er iets in de prullenbak terecht komt).

Die laatste mogelijkheid is wel erg radicaal, en wordt soms per ongeluk gebruikt. Met soms dikke tranen tot gevolg: het verwijderde bestand kan dan immers niet meer worden teruggehaald....

Zo schakelt u die radicale verwijdering uit (waardoor de prullenbak er altijd tussen zit):

Open uw bestandbeheerder (verkennertje Nemo) - werkbalk: Bewerken - Voorkeuren - Gedrag
Onderdeel Prullenbak: haal het vinkje weg bij:
Bied tevens een verwijderopdracht aan die de prullenbak omzeilt

Verbeter een instelling van de terminal

3.14. U gaat waarschijnlijk af en toe gebruik maken van de terminal, want dat is het handige "Zwitserse zakmes" van Linux. Maar de standaardweergave van het terminalvenster kan praktischer.

Helaas kan het terminalvenster halfdoorzichtig zijn (afhankelijk van het gekozen thema). Mooi, maar onpraktisch. Verbeter het zo:

Werkbalk terminalvenster: Bewerken - Voorkeuren
Tabblad Kleuren: haal het vinkje weg bij: Gebruik de doorzichtigheid van het systeemthema

Maak met Timeshift een handmatige momentopname met alle instellingswijzigingen

3.15. U heeft inmiddels heel wat veranderd in uw systeem door het afwerken van het lijstje.... Daar heeft u veel tijd in gestoken, dus is het handig om met Timeshift een handmatige momentopname te maken van uw netjes afgestelde en afgewerkte systeem. Inclusief alle instellingswijzigingen die alleen in uw persoonlijke gebruikersmap staan (daarover straks meer).

Dat doet u als volgt:

a. Menuknop - Beheer - Timeshift

b. Klik op de knop Instellingen - Gebruikers

Standaard zijn alle gebruikersmappen, inclusief de verborgen instellingsbestanden die daarin zitten, niet opgenomen in de momentopname. Dat is normaal gesproken ook verstandig, want u wilt niet dat bijvoorbeeld een pas gewijzigd belangrijk document terug wordt gezet op de versie van drie weken geleden.... Of dat uw Thunderbird-email-postbus ineens naar het verleden wordt teruggezet.

Maar u zit nog aan het begin, en er zijn nu nog geen documenten in uw persoonlijke map (althans wanneer u een schone installatie hebt gedaan). Dus zet nu tijdelijk bij elk gebruikersaccount het puntje, dat nu bij "Alles uitsluiten" staat, bij "Verborgen elementen opnemen" (uitgezonderd het account root, verander daar niets aan).

c. Maak de eenmalige momentopname.

d. Klik wederom op de knop Instellingen - Gebruikers en zet bij alle gebruikersaccounts de instelling terug op "Alles uitsluiten". Dit is heel belangrijk!

Hulp vragen

4. Voor snelle en vriendelijke hulp in het Nederlands, kunt u terecht op de volgende fora:

a. Nederlands Ubuntuforum, onderdeel Andere distributies

b. Linux Mintforum voor Nederland (en Vlaanderen)

Nog meer tips?

5. Wilt u meer tips en trucs? U vindt er nog veel meer op deze webstek!

Zoals deze:

Maak Linux Mint veilig schoon

Veelgestelde vragen

Tips en trucs

Op de inhoud van deze webstek is een Creative Commons-licentie van toepassing.

Algemeen voorbehoud en uitsluiting aansprakelijkheid

Terug naar de thuispagina