LibreOffice beter instellen en gebruiken

Terug naar de thuispagina


Tem uw Libre Office Tekstverwerker

Libre Office Tekstverwerker is een uitstekende tekstverwerker, en een volwaardig alternatief voor Microsoft Office Word.

Maar Libre Office (of LibreOffice, zoals de officiële naam helaas is) heeft een aantal vervelende standaardinstellingen. Die kunt u gelukkig wijzigen. Daar geef ik hieronder wat tips voor, plus enkele gebruiktips.

Inhoud van deze pagina:

Beperk de autocorrectie

1. Beperk de autocorrectie, zodat die niet meer hinderlijk is.

Werkbalk van Libre Office Tekstverwerker (Writer) - Extra - AutoCorrectie - Opties voor AutoCorrectie...

Tabblad Opties:

haal de beide vinkjes weg bij:

Elke zin met een hoofdletter beginnen

Spaties en tabs aan begin en einde van de alinea verwijderen

Spaties en tabs aan begin en einde van regels verwijderen

Tabblad Vervangen:

verwijder 1/2, 1/4 en 3/4

Tabblad Woordinvulling:

haal het vinkje weg bij: Woordinvulling inschakelen

en ook bij: Woorden verzamelen

Klik op OK.

Verbeter de automatische herstelfunctie

2. Stel de automatische herstelfunctie handiger in.

Werkbalk van Libre Office Tekstverwerker (Writer) - Extra - Opties... - Laden/Opslaan - Algemeen

zet de interval van Autoherstel-informatie opslaan, op 5 minuten.

Klik op OK.

Zodoende beperkt u het verlies aan tekst bij computer- of stroomstoringen.

Automatisch opslaan als Word-document

3. Sommige mensen willen graag, dat Libre Office Tekstverwerker hun documenten standaard opslaat als Word-document (.doc). Wegens de uitwisselbaarheid met gebruikers van Microsoft Office.

Dat kan als volgt:
Werkbalk Libre Office Tekstverwerker (Writer) - Extra - Opties... - Laden/opslaan - Algemeen - Altijd opslaan als: Microsoft Word 97-2003.

Zelf ben ik daar overigens niet voor: er is namelijk altijd een kleine kans, dat bij ingewikkelde documenten de opmaak niet helemaal goed wordt omgezet.

Daarom gebruik ik liever de PDF-exportfunctie van Libre Office. Die maakt een keurig PDF-bestand van een document, dat professioneel overkomt en er bovendien altijd hetzelfde uitziet. Op elke computer en in elk besturingssysteem.

Dat kan als volgt:
- Open het document dat u wilt omzetten naar PDF.
- Werkbalk Libre Office Tekstverwerker (Writer) - Bestand - Exporteren als PDF...
- Verander niets aan de voorgestelde opties en druk meteen op de knop Exporteren.
- Geef het PDF-document een naam en let goed op de map waarin Tekstverwerker het document wil opslaan (verander desnoods de doelmap).

Verhoog de veiligheid inzake macro's

4. Macro's kunnen heel handig zijn, maar ze vormen ook een gevaar. Zo verhoogt u de veiligheid inzake macro's in Libre Office:

Start LibreOffice Tekstverwerker (Writer) vanuit het menu.
Werkbalk: Extra - Opties...
Indien nodig, klik op het driehoekje voor het woord LibreOffice, om deze sectie uit te laten klappen - klik op Beveiliging
Knop Macrobeveiliging... - zet het beveiligingsniveau op Zeer hoog.

Sluit Tekstverwerker (Writer).

Let op: gebruikersvoorkeur, dus herhaal dit in elk gebruikersaccount.

Maak Libre Office sneller: schakel Java uit

5. U kunt Libre Office soms flink versnellen, door Java uit te schakelen in Libre Office. Als volgt:

Werkbalk Libre Office Tekstverwerker (Writer) - Extra - Opties... - LibreOffice - Geavanceerd

Onderdeel Java-opties: haal het vinkje weg bij:
Gebruik een Java runtime environment

Klik op OK.

Dit gaat wel ten koste van enige functionaliteit, maar in de praktijk zult u die waarschijnlijk zelden of nooit missen.

Installeer enkele nuttige lettertypes

6. Zo af en toe kunt u ook iets van Microsoft gebruiken in uw Linux.... Namelijk een pakketje met oude Microsoft-lettertypes, twee vervangende moderne lettertypes van Google en de moderne Aptos-lettertypes van Microsoft. Deze lettertypes verbeteren de uitwisselbaarheid met Microsoft Office. Hiervoor gaat u als volgt te werk:

Installeer wat oude Microsoft-lettertypes

6.1. Het installeren van enkele oude lettertypes van Microsoft doet u zo:

a. Open een terminalvenster (een terminalvenster openen doet u zo).

b. Kopieer en plak de volgende opdrachtregel in de terminal (dit is één lange regel):

wget http://ftp.de.debian.org/debian/pool/contrib/m/msttcorefonts/ttf-mscorefonts-installer_3.8.1_all.deb -P ~/Downloads

Druk op Enter. Hiermee haalt u het installatiepakket voor de lettertypes binnen van Debian. Want de versie die in de officiële pakketbronnen zit, trekt wat overbodige en zelfs hinderlijke troep mee. Daar hebt u geen last van met het Debianpakket.

c. Voor de eigenlijke installatie kopieert en plakt u nu de volgende opdrachtregel in de terminal (dit is wederom één regel):

sudo apt-get install --no-install-recommends ~/Downloads/ttf-mscorefonts-installer_3.8.1_all.deb

Druk op Enter en tik desgevraagd uw wachtwoord in. In Ubuntu blijft dat blijft geheel onzichtbaar, u ziet zelfs geen sterretjes, dat hoort zo. In Linux Mint is dat veranderd: daarin ziet u wel sterretjes. Druk wederom op Enter.

d. Wacht totdat de installatie is voltooid. Kopieer en plak daarna deze opdrachtregel in het terminalvenster, om de zojuist binnengehaalde lettertypes te kopiëren naar een nieuwe map:

sudo cp -v -r /usr/share/fonts/truetype/msttcorefonts /usr/local/share/fonts/msttcorefonts2

Druk op Enter.

e. Verwijder nu het Debian-installatiepakket, wat tevens de binnengehaalde lettertypes doet verdwijnen uit hun oorspronkelijke map (maar geen zorgen, want u hebt hen zojuist gekopieerd!), met deze opdracht:

sudo apt-get purge ttf-mscorefonts-installer

Druk op Enter.

f. Stel nu het systeem op de hoogte van de aanwezigheid van de gekopieerde nieuwe lettertypes, met de volgende opdracht:

sudo dpkg-reconfigure fontconfig

Druk op Enter.

Installeer twee vervangende vrije lettertypes van Google

6.2. Installeer nu twee vervangende vrije lettertypes die Google heeft gemaakt. Namelijk Carlito (vervanger voor Microsofts moderne niet-vrije Calibri) en Caladea (vervanger voor Microsofts moderne niet-vrije Cambria).

Deze nuttige lettertypes ter vergroting van de verenigbaarheid met documenten van Microsoft Office, installeert u als volgt:

a. Open een terminalvenster (een terminalvenster openen doet u zo).

b. Kopieer en plak de volgende opdrachtregel in de terminal (dit is één regel):

sudo apt-get install fonts-crosextra-carlito fonts-crosextra-caladea

Druk op Enter. Tik desgevraagd uw wachtwoord in. In Ubuntu blijft dat blijft geheel onzichtbaar, u ziet zelfs geen sterretjes, dat hoort zo. In Linux Mint is dat veranderd: daarin ziet u wel sterretjes. Druk wederom op Enter.

c. Nu gaat u Libre Office instellen om hen te gebruiken als vervanging voor de Microsoft-lettertypen Calibri en Cambria:

Werkbalk LibreOffice Tekstverwerker (Writer): Extra - Opties... - onderdeel LibreOffice: Lettertypes

Vink aan: Pas de vervangingstabel toe

Tik in bij Lettertype (staat niet in de uitklaplijst, u moet het zelf intikken): Calibri
Vervangen door: Carlito (staat in de uitklaplijst)

Druk op de knop met het vinkje.

Vink aan: Altijd en Alleen op scherm

d. Tik vervolgens in bij Lettertype (staat niet in de uitklaplijst, u moet het zelf intikken): Cambria
Vervangen door: Caladea (staat in de uitklaplijst)

Druk op de knop met het vinkje.

Vink aan: Altijd en Alleen op scherm

Klik op OK.

Installeer de moderne Aptos-lettertypes van Microsoft

6.3. Nu gaat u de moderne Aptos-lettertypes van Microsoft installeren:

a. Haal het pakket met de Aptos-lettertypes eerst binnen vanaf de website van Microsoft.

b. Pak de lettertypes daarna uit in de map Downloads, simpelweg door op het binnengehaalde pakket te dubbelklikken en de inhoud ervan uit te pakken.

c. Open een terminalvenster (een terminalvenster openen doet u zo).

d. Kopieer en plak de volgende opdrachtregel in de terminal (dit is één regel), om een nieuwe systeemmap te maken voor de nieuwe lettertypes:

sudo mkdir -p -v /usr/local/share/fonts/truetype/aptos-fonts

Druk op Enter. Tik desgevraagd uw wachtwoord in. In Ubuntu blijft dat blijft geheel onzichtbaar, u ziet zelfs geen sterretjes, dat hoort zo. In Linux Mint is dat veranderd: daarin ziet u wel sterretjes. Druk wederom op Enter.

e. Voer daarna deze terminalopdracht uit, om de Aptos-lettertypes te verplaatsen naar de nieuwe systeemmap:

sudo mv -v ~/Downloads/Apto*.ttf /usr/local/share/fonts/truetype/aptos-fonts

f. Tot slot voert u de volgende terminalopdracht uit, om het systeem op de hoogte te stellen van de aanwezigheid van de nieuwe lettertypes:

sudo fc-cache -fv

Gebruiktip: verborgen tekens zoeken en vervangen

7. Soms zitten er verkeerde "verborgen tekens" in een document. Verborgen tekens zoeken en vervangen kunt u als volgt doen.

Maak allereerst de verborgen tekens in het document zichtbaar:
Werkbalk Libre Office Tekstverwerker (Writer) - Beeld - zet een vinkje bij: Niet-afdrukbare tekens.

Vervolgens:
Werkbalk Libre Office Tekstverwerker - Bewerken - Zoeken en vervangen...

Nu klapt er een zoekvenster uit. Een spatie kunt u als volgt zoeken:
Klik met de muis in het zoekveld en druk op de spatiebalk. Klik daarna op Zoeken.

Een hard regeleinde (harde return) zoeken is iets ingewikkelder. Onderaan in het zoekvenster zit een knop voor meer opties, genaamd "Meer opties". Klik daarop en vink aan: "Reguliere uitdrukkingen". Sluit het dialoogvenster.

Start opnieuw "Zoeken en vervangen...". Voor het zoeken van het harde regeleinde gebruikt u het dollarteken. In het zoekvak tikt u daarom het dollarteken: $

Klik op Zoeken.

Gebruiktip: tekst zuiveren van verborgen opmaakcodes

8. U kent het probleem waarschijnlijk wel: u wilt een stuk tekst kopiëren uit een bepaald document of webpagina, maar dat zit stikvol verborgen opmaakcodes als vetgedrukt, schuingedrukt, aparte lettertypes enzovoorts.

Erg lastig, want die sturen de opmaak van uw doeldocument soms helemaal in de war.

Via een kleine omweg kunt u gekopieerde tekst zuiveren van alle verborgen opmaakcodes. Namelijk via een simpel kladblokje als Xed.

- Kopieer (met de muis) het tekstblok dat u wilt zuiveren van alle codes, en plak het in kladblokje Xed.

- Kopieer nu het tekstblok dat in kladblokje Xed staat (nieuwe kopieerhandeling dus).

- Vervolgens opent u het doeldocument, en daar plakt u het tekstblok in. Helemaal "schoon en door de wasmachine gehaald".

Paginanummers makkelijker invoegen

9. Installeer nu een extensie om makkelijker paginanummers te kunnen invoegen. Pagina's nummeren hebben ze ergerlijk moeilijk gemaakt in Libre Office. Hopelijk maken ze het in een toekomstige versie wat makkelijker.

Het makkelijkste is nu, om de extensie Pagination te installeren in Libre Office. Daardoor voegt u de functie "paginanummering" toe aan de werkbalk van Libre Office Tekstverwerker. Als volgt:

a. U kunt de "nieuwste" versie van Pagination (.oxt-bestand) binnenhalen bij zusterproject Open Office (waarvan Libre Office is afgeleid). En wel vanaf deze webpagina. Website plat? Het zou niet de eerste keer zijn. Haal Pagination dan binnen vanaf mijn Google Drive.

b. Start Libre Office Tekstverwerker (Writer).

c. Werkbalk: Extra - Extensiebeheer...

Klik op "Toevoegen". Klik op het oxt-bestand. Nu opent Libre Office Tekstverwerker het bestand, waardoor het zich in Libre Office installeert.

d. Sluit Extensiebeheer.

e. Sluit Libre Office Tekstverwerker (het menu moet zich namelijk herladen).

f. Start Libre Office Tekstverwerker opnieuw.

Nu staat de paginanummering-functie in de werkbalk van Libre Office Tekstverwerker, onder Invoegen - Paginanummer...

Let op: onder Invoegen staat ook een menu-onderdeel genaamd Paginanummer (zonder puntjes erachter). Dat is hem niet! Wat u wil, is het menu-onderdeel Paginanummer... (met puntjes erachter), dat helemaal onderaan staat.

Zie onderstaande schermafdruk:

Als u het paginanummer op de eerste bladzijde wilt onderdrukken (de meeste mensen willen dat), kunt u aanvinken: Geen paginanummers voor eerste paginaMaar verander dan niets bij de optie die daaronder staat, met de misleidende naam Paginanummer voor eerste pagina: die staat standaard op 2 en moet ook op 2 blijven staan. Want met die optie wordt namelijk eigenlijk bedoeld: "paginanummer voor de eerste pagina die ook daadwerkelijk een nummer moet vertonen".

Zie onderstaande schermafdruk van de juiste instellingen:


g. De installatie van Pagination is een gebruikersinstelling: herhaal dit in elk gebruikersaccount.

Tip: extensies installeren gaat bij de meeste andere extensies iets eenvoudiger, namelijk zo:

- Start Libre Office Tekstverwerker.

- Werkbalk: Extra - Extensiebeheer...

- Links onderaan: klik op "Haal meer extensies online..."

- Nu opent Firefox zich met een bepaalde webpagina. Klik in die pagina op Extensions. In het zoekveld op de volgende webpagina: vul een zoekterm in en druk op de knop "search".

Let op: maak geen kerstboom van Libre Office. Wees terughoudend met het installeren van extensies. Hoe meer extensies, hoe trager Libre Office wordt (en hoe groter de kans op storingen).

Voor de volledigheid:
Zo gaat het invoegen van een paginanummer zonder de extensie Pagination, heel ingewikkeld, in drie stappen:

- Bovenste werkbalk Libre Office Tekstverwerker - Invoegen - Koptekst en voettekst - Voettekst - vink aan: Standaard. Laat de cursor staan op de plek waar hij nu staat, namelijk links onderaan de pagina.

- Bovenste werkbalk Libre Office Tekstverwerker - Invoegen - Veld - Paginanummer.

- Om het nummer aan de rechterkant te krijgen: in de werkbalk: Opmaak - Uitlijnen - Rechts.

Wilt u andere nummeringstekens, bijvoorbeeld Romeinse cijfers? Rechtsklik muis op het nummer - Velden... - kies het nummerteken dat u wil.


Problemen met Libre Office? Installeer een nieuwere Libre Office

10. Normaal gesproken ben ik tegen het toevoegen van externe pakketbronnen als PPA's. Maar er zijn positieve uitzonderingen, en de PPA voor Libre Office is er daar één van.

Als u problemen heeft met uw huidige versie van Libre Office, dan kunt u met deze PPA een nieuwere versie van Libre Office installeren.

Het is veel beter om hiervoor pakketten uit deze PPA te gebruiken dan de losse .deb-bestanden die The Document Foundation bovenstrooms aanbiedt. Die worden namelijk bewust gebouwd voor heel oude besturingssystemen, voor maximale verenigbaarheid. Maar voor moderne besturingssystemen als Linux Mint 22.x is dat juist een nadeel. Bovendien ontvangt u vanuit de PPA automatisch veiligheidsreparaties.

Dus als u een nieuwere versie wilt van Libre Office, doe het met deze PPA en niet met de bovenstroomse losse .deb-installatiepakketten.

Let op: ook al is deze PPA betrouwbaar, toch raad ik u aan om niet "zomaar" een nieuwere Libre Office te installeren. Doe het alleen wanneer u een probleem heeft in uw huidige versie van Libre Office, dat mogelijk is opgelost in de nieuwe versie.

De meeste pakketten in deze PPA zijn slechts minimaal beproefd; sterker nog, de PPA heeft mede ten doel om een breder publiek in staat te stellen om de pakketten uit te proberen voordat ze in de officiële pakketbronnen worden opgenomen.

Over het algemeen is deze PPA niet bedoeld om klakkeloos te worden benut door het grote publiek: als hij dat wel zou zijn, dan zouden zijn pakketten al in de officiële pakketbronnen zitten!


Hiervoor gaat u als volgt te werk:

a. Indien geopend: sluit alle programma's van Libre Office af.

b. Verwijder eerst een eventueel aanwezige PPA voor een oudere versie van Libre Office, uit uw pakketbronnen. Op de volgende manier:

Menuknop - Beheer - Pakketbronnen
Druk op de knop PPA's en verwijder de bestaande PPA van Libre Office (indien aanwezig).

Ubuntu: start Softwarebronnen en verwijder de bestaande PPA van Libre Office (indien aanwezig).

c. Open een terminalvenster.
(Een terminalvenster opent u zo: *Klik*)

d. Kopieer en plak de volgende opdrachtregel in de terminal:

sudo add-apt-repository ppa:libreoffice/libreoffice-still

Druk op Enter.

Druk op Enter en tik desgevraagd uw wachtwoord in. In Ubuntu blijft dit geheel onzichtbaar, u ziet zelfs geen sterretjes wanneer u het intikt, dat hoort zo. In Mint is dit veranderd: u ziet wel sterretjes. Druk opnieuw op Enter.

Druk wederom op Enter om toevoeging van de PPA te bevestigen.

e. Kopieer en plak nu onderstaande opdrachtregel in de terminal:

sudo apt-get update && sudo apt-get dist-upgrade

Druk op Enter.

f. Verwijder nu de Firebird-pakketten die u mogelijk hebt meegekregen (die zitten standaard niet in Linux Mint, dus u hebt ze waarschijnlijk niet nodig). Met behulp van de volgende terminalopdracht (kopieer en plak):

sudo apt-get remove "firebird*"

Druk op Enter.

g. Start Libre Office. U zou nu een nieuwere versie moeten hebben.

Let op: er is ook een PPA voor Libre Office, die altijd meteen de nieuwste Libre Office levert (LibreOffice Fresh). Die PPA raad ik echter niet aan, want de kans op problemen is een stuk groter.

De PPA die ik hierboven heb aangeraden, geeft u alleen nieuwere versies die al enigszins zijn "uitgerijpt". Dat is over het algemeen het minst risicovol voor de stabiliteit en betrouwbaarheid.


Probleem met een Microsoft Office-document? Gebruik OneDrive

11. Heeft Libre Office een probleem met een complex document van Microsoft Office? Open dat document dan in de gratis Microsoft-wolkdienst OneDrive.

In de gratis versie van Microsoft OneDrive zitten basisversies van Word, Excel en Powerpoint, genaamd Office Online. Daarmee kunt u documenten openen, bewerken en zelfs maken.

Libre Office vind ik veel prettiger en beter om mee te werken, maar Office Online kan soms een handige noodoplossing zijn.

Het blijft natuurlijk wel een noodoplossing, want u geeft uw document daarmee min of meer "uit handen" aan Microsoft....

Nog meer tips?

12. Wilt u meer tips en trucs? U vindt er nog veel meer op deze webstek!

Zoals deze:

Maak uw Linux Mint sneller

Maak Linux Mint veilig schoon

Vermijd 10 fatale vergissingen


Op de inhoud van deze webstek is een Creative Commons-licentie van toepassing.

Algemeen voorbehoud en uitsluiting aansprakelijkheid

Terug naar de thuispagina