Het bestandssysteem van Linux zit anders in elkaar dan in Windows. Hieronder volgt een korte uitleg van de belangrijkste dingen.
1. Mapjes, mapjes, mapjes
Alles in Linux is geordend in mapjes. Zelfs de harde schijven en de DVD-spelers zijn..... mapjes. Die mapjes kunnen weer submapjes hebben. Elk mapje en elk bestand in een mapje, heeft een eigenaar.
Ik ga het hier hebben over de volgende mappen van het bestandssysteem:
1. /
2. /home
3. /usr/bin en /usr/sbin
4. /usr/share/pixmaps
5. /media en /dev
6. /boot/grub
7. /etc
8. /usr/lib
9. De volgende drie gerelateerde mappen:
~/.local/share/
/usr/local/share/
/usr/share/
1. De almachtige root
Het beginmapje is de "/" (zonder de aanhalingstekens), oftewel de root. Het teken schijnt op een wortel te lijken, vandaar de naam: root is het Engelse woord voor wortel.
Degene die de eigenaar is van een map, is tevens (mede)eigenaar van alle submapjes en van de submapjes daar weer van (enzovoorts). Bij de beginmap, de root, is dat de beheerder. Die heeft daarom rootbevoegdheid over het hele systeem.
De root is dus almachtig!
2. De gebruikersmap (persoonlijke map)
Een gewone gebruiker, laat ik hem Kees noemen, is alleen eigenaar van zijn eigen gebruikersmap (persoonlijke map). Die map is /home/kees en is dus een submap van /home.
Zijn er meerdere gebruikersaccounts, bijvoorbeeld ook nog voor de gebruikers Anneke en Joris, dan hebben die elk hun eigen gebruikersmap. De gebruikersmappen op die voorbeeldcomputer zijn dan:
/home/kees
/home/anneke
/home/joris
Opvallend: de gebruikers hebben "onder de motorkap" nooit hoofdletters in hun namen, zelfs al worden de namen van de gebruikers in uw werkomgeving wel met een hoofdletter getoond.
3. De programma's
De programma's hebben over het algemeen hun starter staan in /usr/bin en kunnen dus worden opgestart door de bijbehorende starter te dubbelklikken (wanneer ze geen snelkoppeling in het menu hebben).
Of door in de terminal de starternaam in te tikken en op Enter te drukken. Voorbeeld: om Firefox op te starten vanuit de terminal, kunt u dus gewoon firefox intikken, want de starter van Firefox in /usr/bin heet firefox.
Let op: als u in dit voorbeeld de terminal sluit, dan sluit ook Firefox: de terminal is altijd de baas.
Starters waar u beheerdersrechten voor moet hebben (rootbevoegdheid), en die dus om uw wachtwoord vragen, staan in /usr/sbin.
4. Plaatjes, logo's en pictogrammen
In /usr/share/pixmaps vindt u allerlei plaatjes, logo's en pictogrammen.
5. Harde schijven en partities
De naamgeving van de harde schijven is anders dan in Windows. Elke harde schijf heet sd, ongeacht of het een SATA, SCSI of IDE schijf is. De eerste fysieke harde schijf heet sda, de tweede sdb, de derde sdc enzovoorts.
De partities op een fysieke harde schijf krijgen geen letter maar een nummer. Bijvoorbeeld: de vierde partitie op de tweede fysieke harde schijf, heet sdb4.
Anders dan in Windows, zijn deze namen permanent en veranderen ze dus niet, wanneer er meer schijven of partities worden aangekoppeld. Dat is natuurlijk prettig, en voorkomt verwarring.
Een softwarematig aangekoppelde partitie van een harde schijf zit in /media of in /mnt en heet daar bijvoorbeeld sda2. Is de partitie niet aangekoppeld, dan staat hij daar niet bij, maar alleen in /dev en heet daar dan ook (bijvoorbeeld) sda2. Dus: indien wel aangekoppeld: twee mapjes. Indien niet aangekoppeld: slechts één mapje.
6. Opstartlader Grub
Opstartlader Grub bestaat uit enkele delen, die een eind uit elkaar liggen. Grub heeft een deel van zijn bestanden staan in /boot/grub, in /etc/default/grub en in /etc/grub.d. Het andere deel van Grub staat in de Master Boot Record (MBR) van de harde schijf.
7. Et Cetera, Editable Text Configurations oftewel /etc
In de map /etc treft u bewerkbare configuratiebestanden aan voor de programma's op uw computer. Deze tekstbestanden hebben systeembreed effect, dus wees voorzichtig met wijzigingen aanbrengen....
8. Ondersteunende bestanden
In /usr/lib staan de meeste libraries, de ondersteunende bibliotheekbestanden, die in Windows DLL's heten (Dynamic Link Libraries). In Linux is het beginstuk van de naam bepalend, namelijk lib: zo'n bestand heet dan bijvoorbeeld libvoorbeeldje.
9. Gebruikersinstellingen en systeembrede instellingen
Allereerst wat informatie aangaande de persoonlijke map. De tilde ~ is een verkorte aanduiding voor de persoonlijke map van de gebruiker.
Dus voor mij komt ~/ overeen met /home/pjotr/
~/.local/ is een verborgen map in de persoonlijke gebruikersmap (mappen en bestanden waarvan de naam begint met een punt zijn altijd standaard verborgen). In uw bestandsbeheerder maakt u met de toetscombinatie Ctrl h verborgen mappen en bestanden zichtbaar (of juist weer onzichtbaar). Als u een hekel hebt aan toetscombinaties: over het algemeen bevat een bestandsbeheerder ook een "klikbare" manier om het verborgen spul te tonen.
~/.local/share/ kan mappen en instellingsbestanden bevatten die het systeem wijzigen voor die specifieke gebruiker. Op systemen met meerdere gebruikers zijn deze wijzigingen niet beschikbaar voor andere gebruikers. Ze komen overeen met de systeembrede instellingen die in de systeemmap /usr/share/ staan.
Wanneer er conflicten zijn tussen de systeembestanden in /usr/share/ en de gebruikersbestanden in ~/.local/share/, dan zullen de gebruikersbestanden in ~/.local/share/ voorrang krijgen (voor die gebruiker).
Er bestaat ook een "tussenliggende" locatie genaamd /usr/local/share/
De systeembeheerder kan die map gebruiken voor handmatige aanpassingen die gelden voor alle gebruikers. Hij zal die map ook liever gebruiken dan /usr/share/, aangezien de inhoud van /usr/share/ overschreven kan worden door actualiseringen van het systeem.
De voorrangsvolgorde is: ~/.local/share/ heeft voorrang op /usr/local/share/, die op zijn beurt voorrang heeft op /usr/share/
(punt 9 is gebaseerd op de uitstekende uitleg gegeven door smurphos op het forum van Linux Mint
10. Nog meer tips?
Wilt u meer tips en trucs? U vindt er nog veel meer op deze webstek!
Zoals deze:
Maak uw Linux Mint sneller
Maak Linux Mint veilig schoon
Vermijd 10 fatale vergissingen
Op de inhoud van deze webstek is een Creative Commons-licentie van toepassing.
Algemeen voorbehoud en uitsluiting aansprakelijkheid
Terug naar de thuispagina
