Makkelijke Linuxtips: Maak Linux Mint sneller!

Sneller maken van uw Linux Mint 22.x is leuk! Zo haalt u immers "gratis" meer prestaties uit uw computer.

Er zijn heel wat manieren om Mint sneller te laten draaien. Opvoertips zijn het eigenlijk. En net als de opvoertips voor brommertjes geldt hiervoor: de ene ingreep is riskanter dan de andere.

Van riskante ingrepen moet ik niet veel hebben, want stabiliteit en betrouwbaarheid vind ik veel belangrijker dan snelheidswinst. Daarom heb ik hieronder een paar opvoertips verzameld, die u veilig kunt toepassen en waarmee u uw Mint waarschijnlijk behoorlijk kunt versnellen. Zonder de stabiliteit en betrouwbaarheid van uw systeem te verminderen.

Let op: ook al kunt u deze tips over het algemeen veilig toepassen, u levert er altijd wel wat voor in. Een bepaalde systeemdienst, wat leuke effecten, een of andere functie.

Aan elke ingreep hangt dus een "prijskaartje". Bekijk daarom van tevoren bij elke tip even, of u de "prijs" ervan wilt betalen.

Deze tips zijn geschikt voor alle edities van Linux Mint 22.x: Cinnamon, MATE en Xfce. Maar ze zijn vooral effectief in combinatie met Xfce, want die lichtgewicht-editie raad ik sowieso aan voor oudere computers die wel wat versnelling kunnen gebruiken.

Inhoud van deze pagina:

Oudere computer? Overweeg een overstap naar de lichtgewicht Xfce-editie

1. Als u de Cinnamon-editie of de MATE-editie hebt, en uw computer is al wat ouder, overweeg dan ook eens een overstap naar de Xfce-editie. Want die editie wordt veel gebruikt op oudere en zwakkere computers, die wel wat versnelling kunnen gebruiken.

Verbeter de werking van het geheugen (RAM)

2. Allereerst enkele tips om de werking van het systeemgeheugen (RAM) te verbeteren:

De absolute topper: schakel zswap in

2.1. U kunt doorgaans een behoorlijke snelheidswinst boeken door zswap in te schakelen. Vooral op oudere machines, maar ook op nieuwe machines pakt zswap voordelig uit, al is daarop de snelheidswinst wel kleiner. Daarom is inschakeling van zswap in alle gevallen aan te raden. Hieronder leg ik uit hoe u dat kunt doen.

Eerst wat achtergrondinformatie:

De functie zswap is een systeemkernfunctie die een gecomprimeerde tijdelijke RAM-opslag biedt voor wisselgeheugenpagina's. Pagina's die anders zouden worden weggeschreven naar de harde schijf, worden daarin samengeperst en opgeslagen in een opslagruimte in het RAM-geheugen.

Wanneer die opslagruimte vol is of wanneer het RAM-geheugen is uitgeput, wordt de oudste pagina gedecomprimeerd en alsnog weggeschreven naar het swapbestand of de swappartitie op de harde schijf, alsof die pagina nooit in de zswap had gestaan. Daarna wordt die pagina verwijderd uit de zswap.

Standaard is zswap uitgeschakeld. Wanneer ingeschakeld, gebruikt zswap standaard maximaal 20 procent van het RAM-geheugen (verhoog dit percentage niet boven de 40, want dat zou te weinig RAM-geheugen kunnen overlaten voor algemeen gebruik).

De prijs die u betaalt voor het inschakelen van zswap is tweeledig:

- Uw processor wordt zwaarder belast, want die moet meer gaan comprimeren (inpakken) en decomprimeren (uitpakken).

- Als het systeem de zswap-opslag heeft gevuld, zal het alsnog op de harde schijf moeten gaan swappen. Met een blok aan het been: het stuk geheugen dat opgeofferd is aan zswap.

Daarom raad ik het inschakelen van zswap alleen aan in combinatie met een swapneiging die is verlaagd naar 30 (zie punt 2.2 op deze pagina).

Nu de handleiding:

Inschakelen van zswap gaat als volgt (met superieure snelle drievoudige compressie, dankzij lz4 en z3fold):

a. Open een terminalvenster.
(Een terminalvenster opent u zo: *Klik*)

b. Kopieer en plak de volgende regel in het terminalvenster:

xed admin:///etc/default/grub

Druk op Enter.

(de drie achtereenvolgende schuine strepen zijn geen tikfout; dat hoort zo)

c. Nu opent zich een instellingenbestand. Zoek daarin de regel:
GRUB_CMDLINE_LINUX_DEFAULT="quiet splash"

Die regel gaat u aanvullen met enkele nieuwe parameters. De makkelijkste aanpak is deze: vervang die hele regel door deze blauwe regel (dit is één lange regel, dus breek hem niet af, en gebruik kopiëren en plakken voor het overbrengen!):

Computers met slechts 4 GB RAM-geheugen of minder (40 % zswap):

GRUB_CMDLINE_LINUX_DEFAULT="quiet splash zswap.enabled=1 zswap.max_pool_percent=40 zswap.zpool=z3fold zswap.compressor=lz4"

Computers met meer dan 4 GB RAM-geheugen (standaard 20 % zswap):

GRUB_CMDLINE_LINUX_DEFAULT="quiet splash zswap.enabled=1 zswap.zpool=z3fold zswap.compressor=lz4"

(als u deze regel toch zelf overtikt: let op dat de "l" in "lz4" een kleine letter L is)

d. Sla het gewijzigde tekstbestand op en sluit het.

e. Genereer nu een nieuw Grubmenu waarin uw wijzigingen daadwerkelijk zijn toegepast. Kopieer en plak daartoe de volgende regel in het terminalvenster:

sudo update-grub

Druk op Enter.

f. De module voor de functie z3fold is standaard niet aanwezig in het initramfs bij het opstarten, zodat die niet automatisch wordt geladen. Aangezien z3fold (drievoudige compressie) beter is dan de standaard zbud (tweevoudige compressie), wilt u dat als volgt veranderen:

In de terminal (Kopieer en plak om de onderstaande opdrachtregel over te brengen):

xed admin:///etc/initramfs-tools/modules

Druk op Enter.

Onderaan de tekst in dat tekstbestand creëert u een nieuwe regel met z3fold erin, zodat het wordt:

# List of modules that you want to include in your initramfs.
# They will be loaded at boot time in the order below.
#
# Syntax: module_name [args ...]
#
# You must run update-initramfs(8) to effect this change.
#
# Examples:
#
# raid1
# sd_mod
z3fold

Sla de wijzigingen op en sluit de tekstbewerker.

g. Dan in de terminal:

sudo update-initramfs -u

Druk op Enter.

h. Herstart uw computer.

i. Kijk het resultaat na met deze terminalopdracht:

dmesg | grep zswap

Die zou in de laatste regel moeten melden:

zswap: loaded using pool lz4/z3fold

j. Het percentage van uw RAM-geheugen dat zswap gebruikt, kunt u nakijken met de volgende terminalopdracht:

cat /sys/module/zswap/parameters/max_pool_percent

Die zou 20 moeten melden, wat de standaard is, of 40. Zoals reeds gezegd: verhoog dat percentage liever niet boven de 40, want hogere percentages zouden negatieve gevolgen kunnen hebben.

Waarschuwing: er is ook een RAM-swapfunctie genaamd zRam. Installeer die niet, want die is contraproductief in combinatie met zswap!

Bij ingeschakelde zswap: verlaag de swapneiging

2.2. Standaard heeft Mint helaas een te grote neiging om gebruik te gaan maken van de swap (het wisselgeheugen op de harde schijf). Althans wanneer u zswap heeft ingeschakeld, wat ik in alle gevallen aanraad (zie punt 2.1).

Daardoor spreekt Mint, vooral bij weinig RAM-geheugen, de swap te snel aan. Die schrijfacties op de harde schijf kunnen Mint vertragen. Virtueel geheugen op de harde schijf is nu eenmaal langzamer dan het "echte" RAM-geheugen. Verlagen van de swapneiging kan dus snelheidswinst opleveren.

Let op: Schakel de swap nooit volledig uit, ook al heeft uw computer nog zoveel RAM-geheugen! Niet alleen omdat zswap de swap op de harde schijf simpelweg nodig heeft, maar ook omdat het volledig uitschakelen van de swap altijd contraproductief is en de prestaties van uw systeem negatief kan beïnvloeden.

De swapneiging kan een waarde hebben van 0 tot 200. De standaardinstelling van 60 is niet optimaal voor normale bureaucomputers met ingeschakelde zswap.

Zo verlaagt u de swapneiging naar een redelijkere waarde, namelijk 30, wat waarschijnlijk het beste compromis is:

a. Controleer allereerst de huidige swapneiging (swappiness) van uw Mint:

Open een terminalvenster.
(Een terminalvenster opent u zo: *Klik*)

tik in (kopieer en plak):

cat /proc/sys/vm/swappiness

Druk op Enter. Waarschijnlijk staat de swapneiging nu nog op de veel te hoge waarde van 60.

Verlaag de swapneiging daarom als volgt:

b. Tik vervolgens in de terminal (gebruik kopiëren en plakken, om tikfouten te voorkomen):

xed admin:///etc/sysctl.conf

(de drie achtereenvolgende schuine strepen zijn geen tikfout; dat hoort zo)

Druk op Enter. Nu start kladblokje Xed met een bepaald tekstbestand.

Voeg helemaal onderaan in dat tekstbestand, de volgende regels toe (kopieer en plak):

# Verminder de swapneiging
vm.swappiness=30

Sla het tekstbestand op en sluit het kladblokje.

c. Herstart uw computer (volledige herstart).

d. Controleer daarna even de nieuwe swapneiging in de terminal, met de volgende opdracht (kopieer en plak):

cat /proc/sys/vm/swappiness

Als het goed is, staat die nu op 30.

Deze ingreep heeft eigenlijk alleen voordelen en geen nadelen. U levert dus niets in.

Gebruik de snelle gebruikerswissel niet

3. U kunt onder andere kiezen voor "Gebruiker wisselen", om snel over te schakelen van het ene op het andere gebruikersaccount. Dit gaat sowieso ten koste van de systeemkracht: de eerste gebruikerssessie blijft immers in het geheugen.... Bovendien werkt deze optie soms slecht.

U kunt deze optie daarom beter niet gebruiken. Kies voor het veranderen van gebruikersaccount, liever standaard voor "Afmelden". Daarmee meldt u gebruiker A volledig af, voordat u zich aanmeldt als gebruiker B.

Schakel enkele opstart-toepassingen uit

4. U kunt uw Mint wat versnellen door enkele systeemdiensten uit te schakelen, die voor u wellicht overbodig zijn. Deze ingreep is te vergelijken met een ingreep in msconfig in Windows. Ga voorzichtig te werk!

Cinnamon en MATE: Menuknop - Voorkeuren - Opstarttoepassingen

Xfce: Menuknop - Instellingen - Sessie en opstart
Tabblad Automatisch startende toepassingen

Vink die diensten uit waarvan u absoluut zeker bent dat u die niet nodig heeft en herstart uw computer.

Let op: alleen uitvinken, niet verwijderen. Zo blijft de ingreep makkelijk omkeerbaar (u weet immers maar nooit). In geval van twijfel: niets doen, gewoon aangevinkt laten staan.

Ik raad aan om in elk geval deze twee diensten uit te schakelen:
- Systeemrapporten (af en toe flink belastend voor het systeem, en doorgaans niet meer nodig na de eerste analyse van uw systeem)
- mintwelcome (u kunt dit desgewenst ook gewoon via het menu starten)

Twee systeemdiensten die overbodig zijn voor veel mensen:
- Support for NVIDIA Prime (als u geen videokaart van NVIDIA heeft)
- Warpinator (als u geen eigen plaatselijk netwerk heeft)

Let op: uitvinken van opstarttoepassingen is een gebruikersvoorkeur, dus herhaal dit in elk gebruikersaccount.

Cinnamon, MATE en Xfce: schakel alle visuele effecten en/of beeldsamenstelling uit

5. Visuele effecten zijn leuk, maar ze kunnen uw systeem behoorlijk zwaar belasten. Daarom staan er in Cinnamon, MATE en Xfce standaard maar een paar effecten aan.

U kunt wat snelheid en stabiliteit winnen door deze effecten allemaal uit te schakelen. Nog meer snelheidswinst bereikt u door het uitschakelen van beeldsamenstelling (beeldcompositie).

Ga daarvoor als volgt te werk:

Cinnamon: zo verlaagt u de belasting van uw videokaart

5.1. In Cinnamon kunt u de "zware" visuele effecten en/of de beeldcompositie uitschakelen in drie stappen:

a. Doe allereerst dit:
Menuknop - Voorkeuren - Effecten
Zet alles daar uit.

b. Dan dit:
Menuknop - Voorkeuren - Tegelen van vensters
Tegelen en uitlijnen van vensters inschakelen: zet dit uit.

c. Tot slot kunt u ook nog de beeldcompositie uitschakelen. Maar in veel gevallen leidt dat tot vervelende beeldscheuren bij het schuiven door webpagina's en bij het bekijken van video's. U betaalt hier dus een flinke prijs voor.... Ik raad het uitschakelen van de beeldcompositie daarom niet aan.

Maar als u de beeldcompositie toch wilt uitschakelen, dan doet u dat zo:
Menuknop - Voorkeuren - Systeeminstellingen
Onderdeel Voorkeuren: Algemeen
Beeldcompositie uitschakelen voor schermvullende vensters: zet dit aan.

Technische noot voor geavanceerde gebruikers: in tegenstelling tot MATE en Xfce biedt Cinnamon niet de mogelijkheid om van vensterbeheerder te veranderen: Cinnamon werkt alleen met zijn standaardvensterbeheerder Muffin.

MATE: zo verlaagt u de belasting van uw videokaart

5.2. Uitschakelen van de "zware" visuele effecten en de beeldsamenstelling in MATE is makkelijk:

a. Menuknop - Voorkeuren - Bureaubladinstellingen

Klik op Vensters - onderdeel Vensterbeheer: verander Marco + Beeldsamenstelling in één van de volgende twee opties:

- Marco + Compton (aangeraden). Dit levert enige snelheidswinst op door de overschakeling naar de minder belastende beeldsamensteller Compton.

- Marco (afgeraden). Hierbij is beeldsamenstelling geheel uitgeschakeld, dus dat levert de meeste snelheidswinst op. Maar in veel gevallen leidt dit tot vervelende beeldscheuren bij het schuiven door webpagina's en bij het bekijken van video's. U betaalt hier dus een flinke prijs voor... Ik raad het uitschakelen van beeldsamenstelling daarom niet aan.

Let op: Marco + Compton biedt de eenvoudigste en dus minst belastende beeldsamensteller; Metacity en diens variaties zijn slechts een laagpresterende noodoplossing voor maximale apparatuurverenigbaarheid.

b. Menuknop - Voorkeuren - Vensters

In dat hulpprogramma doet u de volgende twee dingen:

I. Tabblad Plaatsing: haal het vinkje weg bij:
Tegelen van vensters inschakelen

II. Alleen als u hebt gekozen voor Marco zonder enige vorm van beeldsamenstelling (wat ik afraad!), doe dan ook dit:
Tabblad Algemeen: haal het vinkje weg bij:
Schakel vensterbeheerder in voor beeldsamenstelling

c. Verwijder de onstabiele en onbetrouwbare Compiz, die u sowieso nooit nodig heeft:

Open een terminalvenster.
(Een terminalvenster opent u zo: *Klik*)

Tik in (kopieer en plak):

sudo apt-get remove compiz-core

Druk op Enter en tik desgevraagd uw wachtwoord in. In Ubuntu blijft dit geheel onzichtbaar, u ziet zelfs geen sterretjes wanneer u het intikt, dat hoort zo. In Mint is dit veranderd: u ziet wel sterretjes. Druk opnieuw op Enter.

Xfce: zo verlaagt u de belasting van uw videokaart

5.3. Zelfs lichtgewichtkampioen Xfce heeft standaard vrij "zware" beeldsamenstelling aan staan. Zo kunt u die uitschakelen:

a. Menuknop - Instellingen - Werkomgevingsinstellingen
Vensterbeheer: verander Xfwm4 + Beeldsamenstelling in één van de volgende twee opties:

- Xfwm4 + Compton (aangeraden). Dit levert enige snelheidswinst op door de overschakeling naar de minder belastende beeldsamensteller Compton.

- Xfwm4 (afgeraden). Hierbij is beeldsamenstelling geheel uitgeschakeld, dus dat levert de meeste snelheidswinst op. Maar in veel gevallen leidt dit tot vervelende beeldscheuren bij het schuiven door webpagina's en bij het bekijken van video's. U betaalt hier dus een flinke prijs voor... Ik raad het uitschakelen van beeldsamenstelling daarom niet aan.

Let op: Xfwm4 + Compton biedt de eenvoudigste en dus minst belastende beeldsamensteller; Metacity en diens variaties zijn slechts een laagpresterende noodoplossing voor maximale apparatuurverenigbaarheid.

b. Verwijder de onstabiele en onbetrouwbare beeldsamensteller Compiz, die u sowieso nooit nodig heeft:

Open een terminalvenster.
(Een terminalvenster opent u zo: *Klik*)

Tik in (kopieer en plak):

sudo apt-get remove compiz-core

Druk op Enter en tik desgevraagd uw wachtwoord in. In Ubuntu blijft dit geheel onzichtbaar, u ziet zelfs geen sterretjes wanneer u het intikt, dat hoort zo. In Mint is dit veranderd: u ziet wel sterretjes. Druk opnieuw op Enter.

Hou Firefox en Chrome slank: maak er geen kerstboom van

6. Extensies (add-ons) voor Firefox en Chrome, zijn leuk en handig. Maar ze hebben een paar belangrijke nadelen, want het zijn en blijven "programmaatjes in een programma":

- ze maken Firefox en Chrome langzamer, zeker als het er veel zijn;

- ze kunnen elkaar storen, maar ook storingen in Firefox en Chrome veroorzaken;

- het is weleens gebeurd, dat er add-ons met schadelijke en kwaadaardige inhoud werden aangeboden. Vertrouw ze niet blindelings.

Maak dus geen kerstboom van Firefox en Chrome: hang ze niet vol met allerlei extensies. Beperk u tot slechts enkele extensies, die belangrijk voor u zijn.

Let op: wees vooral op uw hoede voor extensies (add-ons) die beweren dat ze Firefox of Chrome sneller maken! Vaak doen ze meer kwaad dan goed. Gebruik ze liever niet.

Beperk de schrijfacties van Firefox

7. Standaard schrijft Firefox erg veel naar de harde schijf. Dat verlaagt de snelheid van Firefox.

U kunt de schrijfacties van Firefox drastisch beperken door de sessieherstelfunctie (sessionstore) praktisch geheel uit te schakelen en door de tijdelijke netwerkopslag van Firefox te verplaatsen naar het RAM-geheugen. Hiervoor doet u het volgende:

Schakel sessionstore uit

7.1. De functie sessionstore zorgt ervoor, dat Firefox onthoudt welke webpagina's er geopend waren bij een onverwachts eruit knallen van Firefox. Die functie is handig, maar veroorzaakt te veel schrijfacties.

U kunt die functie als volgt bijna helemaal uitschakelen:

a. Tik about:config in de adresbalk van Firefox en druk op Enter. Klik vervolgens op de knop om het risico te aanvaarden.

b. Kopieer en plak nu de volgende zoekterm in de filterbalk:
browser.sessionstore.interval

c. Dubbelklik op die term. De standaardwaarde is 15000, wat staat voor 15 seconden. Voeg vier nullen toe aan de bestaande waarde, zodat die 150000000 wordt. Druk daarna op de Opslaan-knop.

Let op: te veel nullen intikken veroorzaakt een storing! Vier nullen erbij is trouwens al meer dan genoeg.

d. Sluit Firefox en start hem opnieuw.

Plaats de tijdelijke netwerkopslag van Firefox in het RAM-geheugen

7.2. Door de tijdelijke netwerkopslag van Firefox te verplaatsen van uw harde schijf naar het RAM-geheugen, vermindert het aantal schrijfacties van Firefox op de harde schijf. Hierdoor wordt uw Firefox waarschijnlijk merkbaar sneller. De prijs die u hiervoor betaalt is gering: het "kost" u slechts 512 MB RAM-geheugen.

Let op: doe dit niet wanneer uw computer slechts 4 GB RAM-geheugen of minder heeft! Want met weinig RAM-geheugen kunt u zelfs geen 512 MB missen.

Ga als volgt te werk:

a. Tik in de adresbalk van Firefox:
about:config
Druk op Enter.

Klik vervolgens op de knop om het risico te aanvaarden.

b. In de filterbalk (niet in de adresbalk!) kopieert en plakt u de volgende zoekterm:
browser.cache.disk.enable
Zet de waarde op false door erop te dubbelklikken. Daarmee schakelt u de netwerkopslag op de harde schijf volledig uit.

c. Nu gaat u nakijken of opslag in het RAM aan staat. Standaard zou die al aan moeten staan, maar controleer het toch even. Als volgt:
Kopieer en plak nu de volgende zoekterm in de filterbalk:
browser.cache.memory.enable
Deze waarde zou al op true moeten staan; zo niet, dubbelklik erop zodat hij alsnog op true komt te staan.

d. Kopieer en plak nu in de filterbalk:
browser.cache.memory.capacity
Deze waarde zou al moeten bestaan (indien niet, maak hem nu aan).

De integerwaarde is thans waarschijnlijk -1, wat de omvang van de tijdelijke RAM-opslag automatisch instelt afhankelijk van de beschikbare hoeveelheid RAM-geheugen. Prima, maar de automatische omvang is doorgaans veel te klein....

Ik adviseer derhalve om de integerwaarde in alle gevallen in te stellen op 524288 (KB, wat overeenkomt met 512 MB). Druk daarna op de Opslaan-knop. Dat is doorgaans genoeg voor alle hoeveelheden RAM-geheugen. Maar als u veel RAM hebt, dan raad ik zelfs 1048576 aan, wat overeenkomt met 1 GB.

e. Sluit Firefox en start hem opnieuw. U bent klaar! Kijk het als volgt na:

Tik in de adresbalk van Firefox:
about:cache
Druk op Enter.

Tussen twee haakjes: u zou dan wellicht ook een vermelding kunnen zien van een "appcache" die mogelijk nog steeds op de harde schijf staat. Maar het is geheel overbodig om ook die (veel minder vaak gebruikte) tijdelijke opslag naar het RAM-geheugen te verhuizen.

Optimaliseer af en toe de Places-gegevensbank in Firefox

8. In uw Firefoxprofiel zit een sqlite-gegevensbank genaamd Places, die na langdurig gebruik op een opgezwollen gatenkaas gaat lijken. Daardoor wordt uw Firefox langzamer.

U kunt dan uw Firefox wat versnellen, door die gegevensbank te optimaliseren: u maakt van de opgeblazen gatenkaas dan weer een compacte kleinere kaas. Dat kan als volgt:

Tik in de adresbalk van Firefox in:

about:support

En druk op Enter.

Bijna onderaan op de pagina die u dan te zien krijgt, ziet u een kopje genaamd Places-database. Klik daarbij op de knop Integriteit verifiëren.

Klaar! Herhaal dit eens per maand, dan verliest uw Firefox tenminste geen snelheid door een opzwellende gegevensbank.

Schakel Java uit in Libre Office

9. U kunt Libre Office mogelijk flink versnellen, door Java uit te schakelen in Libre Office. Als volgt:

Werkbalk Libre Office Tekstverwerker (Writer) - Extra - Opties... - LibreOffice - Geavanceerd

Onderdeel Java-opties: haal het vinkje weg bij:

Gebruik een Java runtime environment

Klik op OK.

Dit gaat wel ten koste van enige functionaliteit, maar in de praktijk zult u die waarschijnlijk zelden of nooit missen.

Veel RAM (minimaal 16 GB): plaats /tmp op tmpfs

10. Heeft uw systeem veel RAM-geheugen? Indien dit tenminste 16 GB is, dan kunt u waarschijnlijk uw systeem wat versnellen door /tmp op een tmpfs-partitie te zetten. Hetgeen in gewone mensentaal betekent: u zorgt er dan voor, dat tijdelijke bestanden niet meer op de harde schijf worden gezet, maar in plaats daarvan op een virtuele RAM-schijf.

Let op: pas dit niet toe op systemen met minder dan 16 GB RAM! Want dan maakt deze aanpassing uw systeem niet sneller, maar juist (veel) langzamer.

Voor het instellen van een tmpfs-partitie gaat u als volgt te werk:

a. Open een terminalvenster.
(Een terminalvenster opent u zo: *Klik*)

b. Kopieer en plak in de terminal (dit is één regel!):

sudo cp -v /usr/share/systemd/tmp.mount /etc/systemd/system/

Druk op Enter en tik desgevraagd uw wachtwoord in. In Ubuntu blijft dit geheel onzichtbaar, u ziet zelfs geen sterretjes wanneer u het intikt, dat hoort zo. In Mint is dit veranderd: u ziet wel sterretjes. Druk opnieuw op Enter.

c. Kopieer en plak daarna de volgende opdrachtregel in de terminal:

sudo systemctl enable tmp.mount

Druk op Enter.

d. Herstart uw computer.

Standaard heeft een tmpfs-partitie een maximale omvang ter grootte van de helft van uw RAM-geheugen. Het daadwerkelijke geheugenverbruik hangt af van de mate waarin u het opvult, aangezien een tmpfs-partitie alleen geheugen verbruikt wanneer het echt nodig is.

Het kan echter verstandig zijn om de maximumgrootte wat lager in te stellen, bijvoorbeeld op 2 GB, om zeker te stellen dat u altijd genoeg RAM overhoudt voor algemeen gebruik. Zie daarvoor punt 9.1 hieronder.

Maximumgrootte van tmpfs veranderen

10.1. Zoals gezegd: standaard heeft een tmpfs-partitie een maximale omvang ter grootte van de helft van uw RAM-geheugen. Het daadwerkelijke geheugenverbruik hangt af van de mate waarin u het opvult, aangezien een tmpfs-partitie alleen geheugen verbruikt wanneer het echt nodig is.

Als u een andere maximumgrootte wilt instellen voor tmpfs dan de standaard, dan kunt u dat doen door de omvangoptie die in /etc/systemd/system/tmp.mount staat, te wijzigen. Bijvoorbeeld, als u de maximumgrootte wilt instellen op 2 GB, kopieer en plak dan de volgende regel in het terminalvenster:

sudo sed -i 's/size=50%%/size=2G/' /etc/systemd/system/tmp.mount

Druk op Enter en tik desgevraagd uw wachtwoord in. In Ubuntu blijft dit geheel onzichtbaar, u ziet zelfs geen sterretjes wanneer u het intikt, dat hoort zo. In Mint is dit veranderd: u ziet wel sterretjes. Druk opnieuw op Enter.

Herstart daarna uw computer.

Na de herstart kunt u nakijken of de aanpassing is gelukt, door de volgende terminalopdracht uit te voeren:

df -h /tmp

Ongedaan maken van tmpfs

10.2. Wilt u tmpfs weer ongedaan maken? Doe dan dit:

a. Open een terminalvenster.
(Een terminalvenster opent u zo: *Klik*)

Daarna in de terminal (kopieer en plak):

sudo rm -v /etc/systemd/system/tmp.mount

Druk op Enter.

b. Herstart tot slot uw computer.

Versnel uw draadloze internet door uitschakelen van WiFi-energiebeheer

11. Uw draadloze internet kunt u versnellen door het energiebeheer uit te schakelen voor de draadloze kaart (punt 3.1).

De prijs die u daarvoor betaalt is een iets hoger energieverbruik, waardoor de accutijd wat terugloopt. Maar dat is een lage prijs voor een snellere en stabielere verbinding....

Verbeter het schrijven naar externe media

12. Op sommige machines verloopt het schrijven naar externe media zoals USB-geheugenstaafjes of externe harde schijven, met horten en stoten. Eerst gaat het vliegensvlug, en daarna valt het ineens terug naar een akelig lage snelheid. Verder is het verloop dan niet-intuïtief: het is onduidelijk wanneer het systeem gereed is.

Dit kan worden verbeterd door het verkleinen van de twee schrijfbuffers in het RAM-geheugen, hetgeen vooral nuttig is bij machines met veel RAM. Zo dwingt u het systeem namelijk om eerder vanuit het RAM-geheugen naar het externe medium te gaan schrijven, en met kortere tussenpozen.

Dit maakt het procesverloop veel gelijkmatiger, hoewel de schrijfsnelheid nog steeds zal dalen na het snelle begin. Dat is onvermijdelijk.

De schrijfbuffers moeten overigens ook weer niet al te klein worden ingesteld, want anders zou het functioneren van interne media nadelig kunnen worden beïnvloed. Zulke dingen zijn altijd een compromis.... Maar er is een compromis mogelijk dat beter is toegespitst op modernere computers met veel geheugen.

Ga hiervoor als volgt te werk:

a. Allereerst gaat u de huidige omvang van de twee schrijfbuffers nakijken. Open een terminalvenster.
(Een terminalvenster opent u zo: *Klik*)

b. Kopieer en plak de volgende opdrachtregel in het terminalvenster:

cat /proc/sys/vm/dirty_ratio

Druk op Enter. Waarschijnlijk is de uitvoer 20, hetgeen betekent dat deze buffer een maximale omvang heeft van 20 % van uw RAM.

c. Kopieer en plak daarna de volgende opdrachtregel in het terminalvenster:

cat /proc/sys/vm/dirty_background_ratio

Druk op Enter. Waarschijnlijk is de uitvoer 10, hetgeen betekent dat deze buffer een maximale omvang heeft van 10 % van uw RAM.

d. Nu gaat u de omvang van deze buffers beperken door hen in te stellen op vaste waarden, namelijk respectievelijk 320 MB en 160 MB. Kopieer en plak de volgende opdrachtregel in het terminalvenster, om tikfouten te voorkomen:

xed admin:///etc/sysctl.conf

(de drie achtereenvolgende schuine strepen zijn geen tikfout; dat hoort zo)

Druk op Enter. Nu start kladblokje Xed met een bepaald tekstbestand.

Voeg helemaal onderaan in dat tekstbestand, het onderstaande blauwe tekstblok toe, met behulp van kopiëren en plakken:

# Verbeter het schrijven naar externe media zoals USB-geheugenstaafjes
vm.dirty_bytes=335544320
vm.dirty_background_bytes=167772160

e. Sla het gewijzigde bestand op en sluit het.

f. Herstart uw computer. Kijk daarna na of deze ingreep effect heeft. Eerst met behulp van de opdrachten gebruikt bij de stappen b en c: beide opdrachten zouden nu 0 moeten melden.

Deze twee opdrachten zouden moeten melden hoeveel bytes er thans zijn ingesteld:

cat /proc/sys/vm/dirty_bytes

cat /proc/sys/vm/dirty_background_bytes

Versnel uw draadloze Intel-chipset

13. Als u een (redelijk) moderne draadloze chipset van Intel heeft, dan zal die vermoedelijk draaien op het stuurprogramma iwlwifi. In dat geval kunt u zijn snelheid waarschijnlijk flink verhogen door het inschakelen van Tx AMPDU.

Het doel van AMPDU is om gegevenstransmissie te verbeteren door het samenvoegen of aggregeren van verschillende soorten gegevens. Daardoor wordt de hoeveelheid begeleidende gegevens bij de transmissie, sterk teruggebracht.

Vroeger stond deze optie standaard "aan" bij het iwlwifi-stuurprogramma. Maar enkele jaren geleden werd hij standaard uitgeschakeld, wegens stabiliteitsproblemen bij enkele draadloze chipsets. Deze probleemcategorie is echter slechts een minderheid.

Ga als volgt te werk om deze optie aan te zetten:

a. Controleer eerst of uw draadloze chipset draait op het stuurprogramma iwlwifi:

Open een terminalvenster.
(Een terminalvenster opent u zo: *Klik*)

Kopieer en plak deze opdrachtregel in de terminal:

lsmod | grep iwlwifi

Druk op Enter.

Bevat de terminaluitvoer het woord iwlwifi (in rode letters)? Zo ja, ga dan door met de volgende stap.

b. Kopieer en plak de volgende blauwe regel in de terminal (dit is één regel!). Ga 'm niet zelf overtikken: het is veel te makkelijk om hierbij fouten te maken....

echo "options iwlwifi 11n_disable=8" | sudo tee /etc/modprobe.d/iwlwifi11n.conf

Druk op Enter en tik desgevraagd uw wachtwoord in. In Ubuntu blijft dit geheel onzichtbaar, u ziet zelfs geen sterretjes wanneer u het intikt, dat hoort zo. In Mint is dit veranderd: u ziet wel sterretjes. Druk opnieuw op Enter.

c. Herstart uw computer.

d. Controleer tot slot de snelheid van uw internet, bijvoorbeeld op speedtest.net. De snelheid zou merkbaar hoger moeten zijn.

Is uw draadloze internet instabiel geworden? Maak de iwlwifi-ingreep dan weer ongedaan, zoals hieronder beschreven (punt 13.1).

Storingen? Zo maakt u het ongedaan

13.1. Veroorzaakt de iwlwifi-ingreep stabiliteitsproblemen voor uw draadloze internet? Maak hem dan ongedaan met de volgende terminalopdracht:

sudo rm -v /etc/modprobe.d/iwlwifi11n.conf

Herstart daarna uw computer. Alles zou weer bij het oude moeten zijn.

Verwijder de gegevensbank voor zoeken

14. Het programma mlocate werkt periodiek een systeembrede gegevensbank bij inzake bestanden en mappen. Op zwakke apparatuur kan dit ooit prestatieproblemen veroorzaken voor uw systeem.

Standaard is mlocate niet geïnstalleerd, maar u zou dat ooit zelf gedaan kunnen hebben. Mogelijk als neveneffect van het installeren van iets anders.

Aangezien die gegevensbank sowieso niet erg nuttig is, kunt u mlocate (of locate, als u dat alternatief gebruikt) beter verwijderen.

Dat kan als volgt:

a. Open een terminalvenster.
(Een terminalvenster opent u zo: *Klik*)

b. Kopieer en plak in de terminal:

sudo apt-get purge mlocate locate

Druk op Enter en tik desgevraagd uw wachtwoord in. In Ubuntu blijft dit geheel onzichtbaar, u ziet zelfs geen sterretjes wanneer u het intikt, dat hoort zo. In Mint is dit veranderd: u ziet wel sterretjes. Druk opnieuw op Enter.

Problemen? Zo maakt u het ongedaan

14.1. Veroorzaakt het verwijderen van mlocate problemen? Herinstalleer mlocate dan met de volgende terminalopdracht:

sudo apt-get install mlocate

Alles zou weer bij het oude moeten zijn.

Versnel mediaspeler VLC

15. Standaard staat VLC ingesteld om albumillustraties van het web te plukken, om weer te geven tijdens het afspelen van muziek. Maar dit vertraagt het opstarten van VLC.

Uitschakelen gaat als volgt:

Werkbalk VLC Media Player - Extra - Voorkeuren

Onderdeel Interface, onder het kopje Privacy / Netwerkinteractie:
zet Downloadbeleid albumillustraties op Alleen handmatig downloaden.

Schakel het logboek van de vuurmuur (firewall) uit

16. Hebt u de vuurmuur (firewall) ingeschakeld (zoals ik sterk aanraad)? Zo ja, dan kijkt u waarschijnlijk nooit naar het logboek dat hij standaard bijhoudt. Dus dan kunt u dat logboek net zo goed geheel uitschakelen, waarmee u dan wat bespaart op systeemkracht en schijfruimte (het logboek is soms nogal breedsprakig).

Dat kan als volgt:

a. Open een terminalvenster.
(Een terminalvenster opent u zo: *Klik*)

b. Kopieer en plak in de terminal:

sudo ufw logging off

Druk op Enter en tik desgevraagd uw wachtwoord in. In Ubuntu blijft dit geheel onzichtbaar, u ziet zelfs geen sterretjes wanneer u het intikt, dat hoort zo. In Mint is dit veranderd: u ziet wel sterretjes. Druk opnieuw op Enter.

Spijt? Zo maakt u het ongedaan

16.1 Wilt u het logboek van uw vuurmuur weer aanzetten? Zo zet u het logboek weer aan, met het standaardniveau van activiteit (low, oftewel laag), want anders kan hij uw harde schijf volpompen met enorme hoeveelheden bestanden:

sudo ufw logging low

Tem de miniaturen

17. Van elke bekeken foto maakt Mint automatisch een miniatuur, voor weergave in de bestandbeheerder (verkenner). Dat kan soms voor aardig wat systeembelasting zorgen, bijvoorbeeld als u te maken heeft met veel foto's. Bovendien is dat miniaturen maken een gebruikelijke verdachte voor geheugenlekken....

U kunt deze functie als volgt wat temmen:

a. Voor de bestandbeheerder van Linux Mint Cinnamon (Nemo) doet u dit:

Start de bestandbeheerder (Nemo) - werkbalk: Bewerken - Voorkeuren

Tab Voorbeeldweergave - onderdeel Bestanden met mogelijke voorbeeldweergave - Alleen voor bestanden kleiner dan: zet dit op 5 MB.

Let op: Op oude en zwakke machines kunt u het maken van miniaturen beter helemaal uitzetten in dat dialoogvenster, door Toon miniaturen: op Nee te zetten (in plaats van de standaardinstelling Alleen lokale bestanden).

b. U kunt ook de lichtgewicht-bestandbeheerder Double Commander installeren, want die gedraagt zich wat beter in de omgang met miniaturen dan de Nemo van Cinnamon en de Caja van MATE. Dat kan als volgt:

Open een terminalvenster.
(Een terminalvenster opent u zo: *Klik*)

Kopieer en plak de volgende opdrachtregel in het terminalvenster:

sudo apt-get install doublecmd-gtk

Druk op Enter en tik desgevraagd uw wachtwoord in. In Ubuntu blijft dit geheel onzichtbaar, u ziet zelfs geen sterretjes wanneer u het intikt, dat hoort zo. In Mint is dit veranderd: u ziet wel sterretjes. Druk opnieuw op Enter.

Start Double Commander, open daarin een map met afbeeldingen - werkbalk: Tonen - Miniaturen

Schakel de stuurprogramma's uit voor Bluetooth, webcamera en ethernet

18. Met deze tip zou u een kleine snelheidswinst moeten kunnen boeken. Maar wat belangrijker is: deze ingreep zou u ook een merkbaar langere accuduur van uw laptop moeten opleveren.

Hiervoor gaat u als volgt te werk:

Stuurprogramma Bluetooth uitschakelen

18.1. Allereerst het uitschakelen van het stuurprogramma voor Bluetooth. Als u slechts zelden Bluetooth gebruikt, dan kunt u de accuduur van uw laptop merkbaar verlengen door het stuurprogramma voor Bluetooth uit te schakelen (in plaats van slechts de Bluetooth-functie uit te schakelen). En wel als volgt:

a. Open een terminalvenster.
(Een terminalvenster opent u zo: *Klik*)

b. Kopieer en plak de volgende blauwe regel in de terminal (het is één regel):

echo "blacklist btusb" | sudo tee /etc/modprobe.d/blacklist-bluetooth.conf

Druk op Enter en tik desgevraagd uw wachtwoord in. In Ubuntu blijft dit geheel onzichtbaar, u ziet zelfs geen sterretjes wanneer u het intikt, dat hoort zo. In Mint is dit veranderd: u ziet wel sterretjes. Druk opnieuw op Enter.

c. Herstart uw computer. Nu zou Bluetooth niet meer inschakelbaar moeten zijn.

d. Is Bluetooth toch nog inschakelbaar? Dan draait die waarschijnlijk op een ander stuurprogramma dan btusb, want Bluetooth met seriële-poort-aansluiting gebruikt het stuurprogramma hci_uart. Om dat uit te schakelen kopieer en plakt u de volgende opdrachtregel in de terminal: (het is één regel):

echo "blacklist hci_uart" | sudo tee /etc/modprobe.d/blacklist-bluetooth.conf

Druk op Enter en tik desgevraagd uw wachtwoord in. In Ubuntu blijft dit geheel onzichtbaar, u ziet zelfs geen sterretjes wanneer u het intikt, dat hoort zo. In Mint is dit veranderd: u ziet wel sterretjes. Druk opnieuw op Enter.

e. Herstart uw computer. Nu zou Bluetooth alsnog niet meer inschakelbaar moeten zijn.

Let op: dit zou ook uw WiFi kunnen uitschakelen. Maak het in dat geval ongedaan met deze terminalopdracht:
sudo rm -v /etc/modprobe.d/blacklist-bluetooth.conf

Druk op Enter. Herstart daarna uw computer.

Stuurprogramma webcamera uitschakelen

18.2. Dan het uitschakelen van het stuurprogramma voor de ingebouwde webcamera, wat uiteraard alleen zin heeft als u de webcamera zelden of nooit gebruikt. Zoek eerst uit op welke module (stuurprogramma) die nu draait: het uitvoeren van de terminalopdracht inxi -G zou u dat moeten vertellen.

Hieronder beschrijf ik de procedure voor de meest voorkomende module uvcvideo, aangezien een concreet voorbeeld het altijd makkelijker maakt. Pas aan indien nodig.

a. Open een terminalvenster.
(Een terminalvenster opent u zo: *Klik*)

b. Kopieer en plak de volgende blauwe regel in de terminal (het is één regel):

echo "blacklist uvcvideo" | sudo tee /etc/modprobe.d/blacklist-webcamera.conf

Druk op Enter en tik desgevraagd uw wachtwoord in. In Ubuntu blijft dit geheel onzichtbaar, u ziet zelfs geen sterretjes wanneer u het intikt, dat hoort zo. In Mint is dit veranderd: u ziet wel sterretjes. Druk opnieuw op Enter.

c. Herstart uw computer. Nu zou uw ingebouwde webcamera niet meer beschikbaar moeten zijn.

Stuurprogramma ethernet uitschakelen

18.2. Dan het uitschakelen van het stuurprogramma voor de ethernet-chipset, wat nut kan hebben als u uitsluitend draadloos internetverbinding maakt. Zoek eerst uit op welke module (stuurprogramma) de ethernet-chipset nu draait: het uitvoeren van de terminalopdracht inxi -n zou u dat moeten vertellen.

Hieronder beschrijf ik de procedure voor de veel voorkomende module r8169, aangezien een concreet voorbeeld het altijd makkelijker maakt. Pas aan indien nodig.

a. Open een terminalvenster.
(Een terminalvenster opent u zo: *Klik*)

b. Kopieer en plak de volgende blauwe regel in de terminal (het is één regel):

echo "blacklist r8169" | sudo tee /etc/modprobe.d/blacklist-ethernet.conf

Druk op Enter en tik desgevraagd uw wachtwoord in. In Ubuntu blijft dit geheel onzichtbaar, u ziet zelfs geen sterretjes wanneer u het intikt, dat hoort zo. In Mint is dit veranderd: u ziet wel sterretjes. Druk opnieuw op Enter.

c. Werk nu het initramfs bij, hetgeen een extra benodigde stap is voor deze specifieke module. Kopieer en plak de volgende blauwe regel in de terminal:

sudo update-initramfs -u

Druk op Enter.

d. Herstart uw computer. Nu zou uw ethernet-chipset niet meer beschikbaar moeten zijn.

Ongedaan maken (Bluetooth, webcamera en ethernet weer inschakelen)

18.4. Wilt u Bluetooth, webcamera en ethernet weer inschakelen? Dat gaat zo:

a. Tijdelijk inschakelen gaat met een terminalopdracht. Kopieer en plak de volgende blauwe regel in de terminal (het is één regel):

sudo modprobe -v btusb && sudo modprobe -v uvcvideo && sudo modprobe -v r8169

Druk op Enter.

Dit schakelt uw Bluetooth, webcamera en ethernet (indien die laatste draait op de module r8169) direct in, maar slechts tot aan de volgende nieuwe opstart van uw computer.

b. Blijvend inschakelen: daarvoor kunt u een terminalopdracht gebruiken die de modules voor Bluetooth, webcamera en ethernet van de zwarte lijst af haalt. Kopieer en plak de volgende blauwe regel in de terminal (het is één regel):

sudo rm -v /etc/modprobe.d/blacklist-bluetooth.conf && sudo rm -v /etc/modprobe.d/blacklist-webcamera.conf && sudo rm -v /etc/modprobe.d/blacklist-ethernet.conf

Druk op Enter.

c. Werk daarna het initramfs bij. Kopieer en plak de volgende blauwe regel in de terminal:

sudo update-initramfs -u

Druk op Enter.

d. Herstart uw computer. Bluetooth, ingebouwde webcamera en ethernet zouden nu weer blijvend beschikbaar moeten zijn.

Tijdelijke verlichting: dwing Firefox om zijn geheugengebruik te minimaliseren

19. Vertraagt Firefox uw systeem? Dan kunt u tijdelijk verlichting bieden door Firefox te dwingen om zijn geheugengebruik te verminderen. Als volgt:

Tik in de adresbalk van Firefox:
about:memory

Druk op Enter. Tab Free memory: klik op de knop genaamd Minimize memory usage

Dit biedt alleen tijdelijke verlichting; voor een structurele oplossing zult u wat onderzoek moeten doen. Begin met de gebruikelijke verdachten: de add-ons en extensies die u zelf aan uw Firefox hebt toegevoegd.

Een optie met een prijs: stel uw CPU in op maximale prestatiemodus

20. Er is een handig gereedschapje voor het omschakelen van de prestatiemodus van uw CPU. Daarmee kunt u uw CPU instellen op eeuwigdurende maximale prestaties. Maar er is een prijskaartje: een flinke toename van het stroomverbruik! Zo installeert en gebruikt u het:

a. Open een terminalvenster.
(Een terminalvenster opent u zo: *Klik*)

b. Kopieer en plak in de terminal (dit is één regel!):

sudo apt-get install cpupower-gui

Druk op Enter en tik desgevraagd uw wachtwoord in. In Ubuntu blijft dit geheel onzichtbaar, u ziet zelfs geen sterretjes wanneer u het intikt, dat hoort zo. In Mint is dit veranderd: u ziet wel sterretjes. Druk opnieuw op Enter.

c. Start daarna cpupower-gui vanuit het menu, en stel de boel in zoals u het hebben wilt. Het gereedschapje laat u de opschaling instellen voor elke CPU-kern afzonderlijk (waarom?) of voor alle kernen tegelijk (wat natuurlijk is wat u altijd wilt, dus zorg ervoor dat u de schakelaar voor "All CPUs" aanzet).

De standaardprestatiemodus zal waarschijnlijk óf schedutil óf powersave zijn, die allebei voor de meeste gebruikers een goed compromis zijn. U kunt de modus instellen op performance, waardoor uw CPU altijd op maximale snelheid zal draaien (en met maximaal stroomverbruik!).

Deze flinke toename in stroomverbruik is natuurlijk best wel een punt. Daarom raad ik ook aan om performance alleen tijdelijk in te stellen wanneer u die prestatiemodus echt nodig heeft, zoals bijvoorbeeld bij bepaalde computerspellen.

Om na te kijken welke modus thans is ingesteld voor uw CPU-kernen, kunt u deze terminalopdracht gebruiken (kopieer en plak hem in een terminalvenster en druk op Enter):

cat /sys/devices/system/cpu/cpu*/cpufreq/scaling_governor

Maak Linux Mint schoon

21. Van schoonmaken wordt Linux Mint ook iets sneller. Veilig schoonmaken doet u zo.

Nog meer tips?

22. Wilt u meer tips en trucs? U vindt er nog veel meer op deze webstek!

Zoals deze:

Veelgestelde vragen

Tips en trucs

Op de inhoud van deze webstek is een Creative Commons-licentie van toepassing.

Algemeen voorbehoud en uitsluiting aansprakelijkheid

Terug naar de thuispagina